ဘီကီာ် (ထွံၣ်မဲၢ်က့ၣ်… ဘျၢထီၣ် အကူာ် ၆)

“စီၤက့ၣ်ဧၢ, ခဲမုၢ်ဆ့ၣ်ဟါခီ နွံနၣ်ရံၣ် ဟဲအီၣ်သကိး ဟါတၢ်အီၣ်ဒီး ယပှၤဟံၣ်ဖိဃီဖိဘီၣ်. ယဝဲၢ်ပိာ်ခွါ လဲၤမၤလိတၢ်လၢ ကီၢ်ြဖၣ်စ့ၣ် တဂၤကဟဲက့ၤတုၤ ခဲဂီၤဒီး ယသးအိၣ်အထံၣ်ဘၣ် ရ့လိာ်ဘၣ်နၤ လီၤ.”

ပှၤကတိၤတၢ်တဂၤအံၤ မ့ၢ်တရူးမုၣ်လိၣ်ဘိဖိတဂၤ, အမံၤလၢ မ့ရ့ၣ်လ့ လီၤ. အသးအိၣ် အနံၣ်ခံဆံ, ဖံးညၣ်ပှဲၤ, ဒီးဒိၣ်တၢ်ဂ့ၤ သမိးလီၤ. အဝဲမၤန့ၢ် “မုၣ်ယူၣ်တရၣ်” အတၢ်လၤတၢ်ကပီၤ လၢအဒိၣ်တၢ်အဘိဂ့ၤ ကတၢၢ်, မဲာ်သၣ်နါစ့ၤ ဆဲးကတၢၢ် လၢပှၤြပၢလိာ်သး တဘျုးကထိ အကျါ အိၣ်ခံဘျီလံ, မၤလိဃုာ်တၢ် တတီၤဃီလၢ ယူၣ်တရၣ် စီၤပၤခီလ့ၣ်ကၠိပူၤ ဒီးစီၤက့ၣ် အိၣ်သၢနံၣ်ဘျဲၣ်လံ. အအံၤတနံၣ်အံၤ မ့ၢ် အကတၢၢ်တနံၣ်လီၤ.

မ့ရ့ၣ်လ့ ဒိၣ်တၢ်ဂ့ၤ အမဲာ်ညါ အဲၣ်တၢ်လိာ်ကွဲ ဒီးကိးနံၣ်ဒဲး မၤန့ၢ်ခိၣ်ဖး အါမး လၢခီလ့ၣ်ကၠိ အတၢ်လိာ်ကွဲ အတၢ်ြပၢလိာ်သး အပူၤန့ၣ်လီၤ. အပၢ်မ့ၢ်တရူးဒိၣ်ကျိၣ်ဒိၣ်စ့ လၢအမၤဘုတဂၤလၢ ဘီကီာ်ဝ့ၢ်ပူၤ, အိၣ်ဒီး ဘုစဲးအါဖျၢၣ်ဒီး ကဲဒိၣ်နၢဆှံ တဘီလီၤ. မ့ရ့ၣ်အဝဲၢ်ခၠါလ့ၣ်ဝူ လၢအသးပှၢ်န့ၢ်အီၤ လွံၢ်နံၣ်, ဒီးမ့ရ့ၣ် မ့ၢ်ဖိထဲ ခံဂၤဧိၤ လၢတရူးကဲဒိၣ် တီဝူအံၤ အဒူၣ်ပူၤထၢပူၤလီၤ. ခၠါလ့ၣ်ဝူ ဖျိဘီကီာ်ခီလ့ၣ် လၢအပူၤကွံာ် သၢနံၣ် ဝံၤ လဲၤမၤလိတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့အတီၤ လၢဝ့ၢ်ဖၢရံၣ် လၢကီၢ်ြဖၣ်စံၣ် တခီလီၤ. တၢ်ကစီၣ်ဟဲလၢ အဝဲမၤန့ၢ်လံ Ph. D မံၤလၤ (ဒံၢ်ြကံၢ်) လံ, ဒီးခဲဂီၤ ဟဲက့ၤကတုၤဝဲဒၣ်လီၤ.

စးထီၣ်လၢအဘၣ်သဂၢၢ်လိာ်သးဒီး စီၤက့ၣ်အမုၢ်တနံၤန့ၣ်, တရူးမုၣ်လိၣ်ဘိ အံၤ မဲာ်ဘၣ်ပှၤကညီဖိၣ်သၣ်ခွါ ဖိတဂၤအံၤလီၤ. ပိာ်တံၢ်ပိာ်ခွါလၢ တရူးကျါ, တနီၤအိၣ်ဒီး တၢ်ထူးတၢ်တီၤအါမး, ဟဲတလိၢ်အီၤ တဘျုးဂၤလံ, အပၢ်တခီ တမၤဆူၣ်အီၤစ့ၢ်ကီး အဃိ, အဝဲအိၣ်ဒၣ် တၢ်ဒီး တတူၢ်လိာ်အပှၤကလုာ် ဒၣ်ဝဲ အတၢ် တလိၣ်နီတဂၤဂၤဘၣ်. အဝဲရ့လိာ်ဒၣ် သးဘူးဘူး တံၢ်တံၢ်ဒီး စီၤက့ၣ်, ဟးလိာ်ကွဲဃုာ်ဒီးအီၤ, က့ၤကွဲ အီၣ်အီၤ မ့ၤလၢအဟံၣ် ခဲအံၤခဲအံၤလီၤ. တသ့ဖဲအသ့ အဝဲကွဲန့ၢ် ကလံာ်န့ၢ် စီၤက့ၣ်အတၢ်အဲၣ်, ဒီးသူ မုၣ်ကနီၤ အရဲၢ်သံ ခဲလၢာ်ခဲဆ့ လၢတၢ်အံၤ အဂီၢ်လီၤ.

စီၤက့ၣ်တခီ မ့ၢ်ဒၣ်တၢ်ဖံးတၢ်ညၣ်ဒီး မုၣ်လိၣ်ဘိ တဂၤအံၤ ထုးန့ၢ်အသး တဒိးကွဲဘၣ်, ဘၣ်ဆၣ် သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ် အတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤ ဒီးအမိၢ် နီၢ်ထူ ဒီး ဟံးဃာ်ဂၢၢ်အတၢ်အၢၣ်လီၤ အံၤလီၤ. မ့တမ့ၢ် ဘၣ်ဒီး ကဟံးန့ၢ်တ့ၢ်လံ အီၤသၢၣ်, တၢ်ဒုးဖးဒိၣ် ခံၣ်ခူၣ်လိာ်သးလၢ အပူၤဒီး အဝဲထံၣ်ဒၣ်ကျဲ တဘိဧိၤလၢ ကပဒ့ၣ် ဟးဆှဲးမုၣ်လိၣ်ဘိ အံၤတသ့ဖဲအသ့ လီၤ. အတၢ်ကူၣ်အဂၤတမံၤ န့ၣ်မ့ၢ်လၢ ကမၤစၢၤ အတံၤသကိး နဲၣ်ယီၣ်စွါ ဒ်သိး မ့ရ့ၣ် ကအဲၣ်အီၤ န့ၣ်လီၤ. စးထီၣ်လၢ ယီၣ်စွါ ကျီြပၢလိာ်သး ဒီးစီၤက့ၣ် လၢလၢၢ်ဟ့ ပဒိၣ် ကၠိလံၤလံၤ, အဝဲပာ်ခိၣ်ပာ်နၢ်ဒၣ် လၢစီၤက့ၣ်, ဒီးရ့လိာ်သးဒီး အီၤစဲဘူးကျံး တဘီလီၤ. ယီၣ်စွါ တပာ်ခူသူၣ် တၢ်လၢ စီၤက့ၣ်နီတမံၤဘၣ်, တဲပၠးအီၤ အတၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ် ကိးမံၤဒဲး လီၤ. ယီၣ်စွါမဲာ်ဘၣ် မ့ရ့ၣ် ဒီးဟ့ၣ်အီၤလံာ်, ဘၣ်ဆၣ် မ့ရ့ၣ်တၢၤကွံာ် အတၢ်ဃံအဲၣ်န့ၣ်လီၤ.

“မ့ရ့ၣ်ဧၢ, ယသးအုးလီၤ. ယဟဲတသ့ဘၣ်, တၢ်ဒိးစဲးဘူးထီၣ်လံ, ယဘၣ်ကွၢ်ဖးက့ၤ ယလံာ်အါမးလီၤ. ဝံသးစူၤလီၤ.” စီၤက့ၣ်ဃ့ၢ်ထူၣ်ဖျဲး အသးလၢ ဟါတၢ်အီၣ် တဘျီအံၤ အဂီၢ်နီၢ်နီၢ်လီၤ.
“စံးဒ်န့ၣ်တဂ့ၤဘီၣ် စီၤက့ၣ်ဧၢ, ယဲယဘၣ်ဖးလံာ်ဒ်နၤ အသိးစ့ၢ်ကီးလီၤ. နသးဟ့ယၤဧါ. နသါတဟဲ ပဟံၣ်လၢၤဧဲၢ်.”
မ့ရ့ၣ်လ့ ဖီၣ်ဃီၤ စီၤက့ၣ်အစုတီၤ ဒီးကွၢ်ဃီၤစီၤက့ၣ်အမဲာ် လၢမဲာ်သၣ်ဖိဃ့တၢ်သး ကညီ တဘ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ကီဘၣ် စီၤက့ၣ်နးမး လီၤ. ကမၤက့ၤဝဲဒ်လဲၣ်.
“မ့ရ့ၣ်ဧၢ, နမ့ၢ်ကွဲယၤ နဘၣ်ကွဲဃုာ် ယသကိးယီၣ်စွါလီၤ. အဝဲဒၣ်အိၣ်တဒၢးဃီဒီးယၤ, ဒီးပဖးသကိး ဃုာ်လံာ်လီၤ. ပအိၣ်ယံာ်ယံာ် တသ့ဘၣ်. ခွံနၣ်ရံၣ်ပဘၣ်က့ၤတုၤ က့ၤခီလ့ၣ်လီၤ.”
မ့ရ့ၣ်နံၤကမှံထီၣ်ဒီးစံး, “ဂ့ၤလံ, ဟါခီအီၣ်တၢ်ဝံၤ ယကဟဲနီၣ်ဆှၢ က့ၤနၤလၢ မီထိၣ်ခါ လၢယနီၢ်ကစၢ် ဒၣ်ယဲလီၤ. ဟဲကိးဃုာ်နသိၣ် သးဘိ ယီၣ်စွါန့ၣ်, နၤအံၤ ဖျါလၢနအဲၣ်နသိၣ် ယီၣ်စွါအါန့ၢ် နအဲၣ်နသိၣ် ယၤဒံးလီၤဧဲၢ်.”

ကတိၤလိာ်သး ဒ်အံၤဖဲ တၢ်လိာ်ကွဲထူဘီလီၢ်ဝံၤ, မ့ရ့ၣ်နီၣ်ထီၣ် အသိလ့ၣ် ဒီးက့ၤဆူဟံၣ်လီၤ.

စီၤက့ၣ်က့ၤထီၣ်ဆူမံဒၢးပူၤ, ထံၣ်ယီၣ်စွါ ဒီးစံးဘၣ်အီၤ, “သိၣ်ဧၢ, နဘူၣ်နတီၢ်ဂ့ၤမး လီၤ. နတၢ်အဲၣ် သးဘိ မ့ရ့ၣ်ကွဲနၤ ဒီးယၤ ခဲမုၢ်ဆ့ၣ် ဟါခီနွံနၣ်ရံၣ်လၢ ပကလဲၤအီၣ်သကိး အီၤမ့ၤဒီး ဘၣ်တိနိၣ် အဝဲၢ်ခွါ, ဒီးကထၢၣ် ခၠါလ့ၣ်ဝူ, လၢကဟဲက့ၤ တုၤက့ၤလၢ ကီၢ်ြဖၣ်စံၣ် ခဲမုၢ်ဆ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. သိၣ်ဧၢ ပာ်စၢ်လီၤနသး တဂ့ၤနၤဧၢ, မၤကွၢ်လၢာ်သး တဘျီဝံၤတဘျီဒ် စီၤပၤြဘူးစ် အကပီၤတဘ့ၣ်န့ၣ်တက့ၢ်, ထီၣ်လီၤတဲာ်, ထီၣ်လီၤတဲာ်, ထီၣ်တနဲးနဲး ဒီး ပာ်ဝဲဒၣ်လီၤ.”

ယီၣ်စွါ နံၤထီၣ်ဘၣ်ဆၣ် ရံးမံးဝဲဒၣ် တဘျီဃီလၢ တၢ်ကွဲအီၤအံၤ ထဲဒၣ်လၢ စီၤက့ၣ် အတၢ်ကူၣ်တၢ်ကၠီၣ် ခဲလၢာ်လီၤ. ပှၤကၠိဖိခဲလၢာ် သ့ၣ်ညါဝဲလၢ မ့ရ့ၣ် မဲာ်ဘၣ် စီၤက့ၣ်, ဘၣ်ဆၣ် စီၤက့ၣ်တခီ မၤယံာ်မၤနီၢ်ဒၣ် အသး န့ၣ်လီၤ. စီၤက့ၣ်အတၢ်ကီတၢ်ခဲ ဒ်လဲၣ်ဒ်လဲၣ် န့ၣ် တသ့ၣ်ညါနီတဂၤဘၣ်.

မုၢ်ဆ့ၣ်ထီၣ်တနံၤ ဟါခီဃုနၣ်ရံၣ်တခီ ဒီးဖဲသိၣ်ဖိခံဂၤ ကူထီၣ်ကၤထီၣ် ဝံၤခွံဘျ့ခိၣ်အခါ, မ့ရ့ၣ် အမီထိၣ် ကါ အကွဲၤသီၣ်ထီၣ် ဝဲဒၣ်လၢ ကၠိဖိအိၣ်တၢး မဲာ်ညါတခီလီၤ. အဝဲသ့ၣ် စံးဘၣ်ကၠိခိၣ် ဒီး န့ၢ်ဘၣ်လံ အခွဲးလၢ ကဟးအီၣ်မ့ၤလၢ တၢ်ချၢလံ, လဲၤဃ့ၢ်လီၤသဖှိဃီၤဝဲဆူ သိလ့ၣ်အအိၣ်လီၤ.

စီၤက့ၣ်အိးထီၣ် သိလ့ၣ်အပဲြတီလၢတၢ်မဲာ်ညါ တခီစွးကနာ် ဝံၤစံး, “ကဲၢ်ယီၣ်စွါဧၢ, ဒိးနဲလၢတၢ်မဲာ်ညါ လၢမ့ရ့ၣ် အကပၤတခီတက့ၢ်.” ဝံၤဒီးဆီၣ်နုာ် ယီၣ်စွါဆူ တၢ်မဲာ်ညါ ဆ့ၣ်နီၤလီၢ်အံၤလီၤ. ဝံၤအဝဲဒိးထီၣ် က့ၤဝဲလၢ သိလ့ၣ်အလီၢ်ခံတခီလီၤ. ယီၣ်စွါ ဆ့ၣ်နီၤဒ် တၢ်ဂီၤတရၤဖး တဒုအသိး ဂဲၤတဘူၣ်ဘၣ်, ကျဲဒီဘိ တကတိၤတၢ်နီတဘီဘၣ်. မ့ရ့ၣ်အိၣ်လၢ တၢ်မဲာ်ညါ နီၣ်သိလ့ၣ် ဒီးဘၣ်ကတိၤ ကဒါက့ၤ တၢ်ဆူစီၤက့ၣ်အိၣ် လၢတၢ်လီၢ်ခံ တခီလီၤ. တၢ်အဲၣ် လၢအမဲာ်ဆှး န့ၣ်အကိာ်ပူၤ ကးတံာ်သးလီၤ. တၢ်အဲၣ်လၢ အတၢၤကွံာ် တၢ်မဲာ်ဆှးတခီ တဒ်န့ၣ်ဘၣ်.

တဟါအံၤ လၢတၢ်အီၣ်စီၢ်နီၤခိၣ် အဃၢၤတခီ, စီၤက့ၣ်ဆ့ၣ်နီၤလၢ ပှၤထူးတီၤ တီဝူအစုထွဲ, ဒီးယီၣ်စွါ တခီလၢ စုစ့ၣ်လီၤ. မ့ရ့ၣ်ဆ့ၣ်နီၤလၢ စီၤက့ၣ်အစုထွဲ, ဝံၤဒီးကထၢၣ်ခၠါလ့ၣ်, ဝံၤမ့ရ့ၣ်အမိၢ် အိၣ်လၢ ယီၣ်စွါ အစုစ့ၣ်လီၤ. ပှၤတဖၣ်အံၤ အီၣ်တရူးတၢ်အီၣ်လီၤ. လၢစီၢ်နီၤခိၣ်ဖီခိၣ် လိၤလိၤ တၢ်ခၢၣ်သးတခီ, တၢ်ပာ်လီၤ ဝဲဒၣ် ဖၣ်ကွာ်တိၢ်ဘီ, အိၣ်ဒီးမ့ၣ်အူကဖး ဒီးလၢဖၣ်ကွာ်ဖီခိၣ် တၢ်ချီဆၢ ထံအိၣ်ဒိထီၣ်အသး တဖျၢၣ်လီၤ. တၢ်ညၣ်အကလုာ်ကလုာ်, တၢ်ဒိးတၢ်လၣ်အကလုာ် ကလုာ် အိၣ်ကတဲာ်ကတီၤ ပာ်စၢၤသး လၢတၢ်ကတ့ၢ် နုာ်ဆူ သပၢၤချီအံၤအပူၤ, ဒီးမံမံ တမံမံ တၢ်ကထုးထီၣ်အီၣ် အီၤန့ၣ်လီၤ.

ဆီဒံၣ်အဟၢ, ကျီၢ်နုၢ်ထံဟၢ, ထိးသူၣ်ကၣ်, ညၣ်ကမီအနိးချီ, ဆွဲးဆဲးသိ, တရူးကီၢ်ညၣ်ချီ, ဒီးတၢ်အီၣ် အကလုာ် သၢဆံဘျဲၣ် ဘၣ်တၢ်ဟဲပာ်လီၤအီၤ လၢလီခီ ဆံးဖိတဖၣ် အပူၤတဘျီဘၣ်တဘျီလီၤ. ပှၤအီၣ် တၢ်လၢ ၀ၣ်က့သူးဘျ့ တဂၤခံဘိတဂၤခံဘိလီၤ. မ့မ့ၢ် တၢ်ချီထံတကပၢၤန့ၣ် သးပှၢ်တီဝူ ပၢနုာ်လီၤ တၢ်ညၣ်ဒီး တၢ်ဒိးတဖၣ်ဝံၤ, ဟ့ၣ်အခွဲးလၢ ပှၤကဘျၢၣ်အီၣ်အီၤ ဖဲအသးလီၤ. လၢတၢ်ခဲလၢာ် အကျါ တၢ်ချီထံ တကပၢၤအံၤ လၢာ်ပှ့ၤလၢာ်ကလံၤ အဒိၣ်ကတၢၢ် ဒီးတၢ်ပာ်ကဲ အီၤဒိၣ်မးလၢ တရူးအီၣ်သကိး တၢ်အကျါ လီၤ.

အီၣ်တၢ်အီၣ်ဝံၤ, ပှၤခဲလၢာ် သုးက့ၤအသးဆူ တၢ်အိၣ်သကိး အဒၢးပူၤ, ဖဲတနၢ်ဖံၣ်အဲနိၣ်, ကွဲၤလ့လိၤရ့ဒယိၣ် ဒီးတၢ်ဒ့တၢ်အူ အပီးအလီအါမံၤ အိၣ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. မ့ရ့ၣ်အမိၢ် မၢအဒ့တနၢ်ဒီး မၢအဖိခွါ ဒီးကထၢၣ် ခၠါလ့ၣ်ဝူ ဒ့သရီလီၤ. ခၠါလ့ၣ် အဲၣ်တၢ်ဒ့ ဝါဧိၤလံန် သရီဒီး တချုးလဲၤကီၢ်ယူရပၤ ဒံးဘၣ်န့ၣ် သိၣ်လိပာ်စၢၤ သးဒီး သ့ပာ်စၢၤဝဲ တစဲးညါလံ. လဲၤဆူယူရပၤသၢနံၣ် မၤလိသ့အါထီၣ်ကဒီးအသးလီၤ.

ဒီးကထၢၣ်ခၠါလ့ၣ်ဝူ ဒါဝါဧိၤလံ မုာ်ဘၣ် မးစီၤက့ၣ်လီၤ. စီၤက့ၣ်ကနၣ်ဒီး သးပ့ၤနီၣ်ဘၣ်မး သးလၢ တၢ်ဂၤခဲလၢာ်လီၤ. ထီဘိန့ၣ် လၢအအဲၣ်ခးတၢ်, အဲၣ်လိာ်ကွဲအမဲာ်ညါ တၢ်လၢအထုးန့ၢ်အသး အအါကတၢၢ် အဆူၣ် ကတၢၢ်မ့ၢ်ဒၣ် တၢ်သူၣ်ဝံၣ်သးဆၢ န့ၣ်လီၤ.

မ့မ့ၢ်ယီၣ်စွါတဂၤ တနၢ်ဟူဝါဧိၤလံ အသီၣ်ထဲသိး တနၢ်ဖံၣ်အဲနိၣ် သီၣ်တခီဘၣ်. အမဲာ်အိၣ်ဒၣ် လၢပှၤဒ့ ဖံၣ်အဲနိၣ်မ့ရ့ၣ်လ့ အလိၤ, ကွၢ်ဝဲအသး စံၣ်မးထၢာ်ထၢာ်လီၤ. ပှၤကညီတဂၤဒီး အတၢ်အဲၣ်ဒိး တမၠိလီၤ မးလဲၣ်.

နၣ်ရံၣ်ဒိထီၣ်ဃိးနၣ်ရံၣ်တခီဒီး စီၤက့ၣ်ဂဲၤထၢၣ်, နူးဆဲးမ့ရ့ၣ်လ့ အမိၢ်အပၢ်ဒီး ဒီးကထၢၣ် ခၠါလ့ၣ်, စံးဘျုးစံးဖှိၣ် က့ၤအီၤဝံၤ ဒီးမ့ရ့ၣ် လဲၤနီၣ်ဆှၢက့ၤအီၤဆူခီလ့ၣ်လီၤ. တဘျီအံၤ မ့ရ့ၣ်မၤဆိဝဲဒီး မၢစီၤက့ၣ် ဆ့ၣ်နီၤလၢ တၢ်မဲာ်ညါဒီး ယီၣ်စွါလၢ တၢ်လီၢ်ခံတခီလီၤ.

“စီၤက့ၣ်ဧၢ, နထံၣ်ဘၣ်ယဝဲၢ်ခၠါလ့ၣ်လံ, နဆိမိၣ်လၢအဂ့ၢ်ဒ်လဲၣ်.”
“တၢ်အဂၤဒု ယဃဲၤတဘၣ်ဒံးဘၣ်, မ့မ့ၢ် အဒ့ဝါဧိၤလံန်ဒု မုာ်ဘၣ်မး ယၤဒိၣ်မးလီၤ.”
“မ့မ့ၢ်ဒ်န့ၣ် ဒီးဟဲကနၣ်အီၤ ခဲအံၤခဲအံၤဘီၣ်, စီၤက့ၣ်ဧၢ, ဘၣ်မနုၤ နတမၤလိဒ့ဝါဧိၤလ့န် လၢခၠါလ့ၣ် အစုပူၤလဲၣ်, နမ့ၢ်သးအိၣ် ယကက့ၤကျဲၤန့ၢ်နၤ လၢအီၤသၢၣ်.”
“ယသးပှၢ်ထီၣ်လံ, စဲၤခံကဲၣ်ဆိးလၢယဂီၢ်လံဘဲၣ်.”

ယီၣ်စွါအိၣ်လၢ တၢ်လီၢ်ခံ, အိၣ်တကဲအိၣ်တကီလၢၤဒီးစံး, “မ့ရ့ၣ်ဧၢ, ယသးအိၣ်သိၣ်လိ ဖံၣ်အဲနိၣ်, နသါသိၣ်လိ ယၤစ့ၢ်ကီးဧါ.”
“အၢၣ်.... ပကကွၢ်ဒၣ်ကလိာ်ဘီၣ်.”
စီၤက့ၣ်နံၤကမှံထီၣ်လၢ အသးပူၤဒီးစံး, ပသိၣ်ယီၣ်စွါအံၤ မၤကစီဒီ လဲၣ်, ဒီး ကါတုၤဝဲလၢခီလ့ၣ်ကၠိဖိ အိၣ်တၢးမဲာ်ညါလီၤ.

တနွံညါအံၤ အိၣ်ဘှံးနံၤမုၢ်ဃ့ၢ်လီၤ ခံနၣ်ရံၣ်ဘျဲၣ်တစဲး, ဘၣ်ဖဲစီၤက့ၣ် ဒီးယီၣ်စွါ ဖးလံာ်လၢမံဒၢးပူၤ အခါ, ပှၤဟဲဒိတကျိာ်ဒၢးပဲြတီ တဂၤလီၤ. ယီၣ်စွါလဲၤအိးထီၣ် ပဲြတီဒီးမ့ၢ်ဒၣ် ဒီးကထၢၣ် ခၠါလ့ၣ်ဝူ လီၤ.

“အါ, သိၣ်သ့ၣ်ဧၢ, ယဟဲအိၣ်သကိးသုခီလ့ၣ် ကၠိခိၣ်အဖၢမုၢ် ယဟဲကွၢ်ကီဃုာ် သုဒၢးဒီး ဟဲကွဲသုလၢ သုကလဲၤအီသကိး လာ်ဖးထံ ဒီးယၤလီၤ.” ဒီးကထၢၣ်ခၠါလ့ၣ် ကဘၣ်ကဲထီၣ် ြဖိၣ်ဖဲးစၢၣ် သိၣ်လိ ဖံၣ်လီစိၣ်ဖံၣ် ဖဲစီၤပၤဖိ ခီလ့ၣ်အံၤ လၢနံၣ်လၢအကဟဲ တနံၣ်အံၤလီၤ. အဝဲလဲၤမၤလိတၢ်လၢ ကီၢ်ြဖၣ်စ့ၣ် ဒီးဘၣ်တိနိၣ် ဒီးပှၤတကရူၢ်လၢတၢ်ကိး အီၤလၢ ခီၣ်မၠူနံး န့ၣ်လီၤ. ခီၣ်မၠူနံး အတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤအံၤ စးထီၣ်လၢ ကီၢ်ရၢရှၣ် တခီလီၤ. ကီၢ်ရၢရှၣ်ဒီကီၢ်ညါ ကဲထီၣ်ခီၣ်မၠူနံး အကီၢ်လံ. လၢအတၢ်သိၣ်လိအါမံၤ အကျါ, တၢ်အခိၣ်သ့ၣ် တမံၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲဒၣ် လၢပှၤတြကၢး အိၣ်ဒီး စံာ်လီၢ်စံာ်ပှဲၤ တၢ်ဖိတၢ်လံၤဘၣ်. တၢ်ခဲလၢာ် ဘၣ်ဃးဒၣ်ဒီး ကမျၢၢ်ဒီး ပှၤတဂၤ ြကၢးဒိးန့ၢ် ဘၣ်တၢ်ဖဲ အလီၢ်အိၣ်ဝဲ န့ၣ်လီၤ. ဒီးကထၢၣ် ခၠါလ့ၣ် ကဲထီၣ်ခူသူၣ် ခီၣ်မၠူနံး တဂၤ, ဒီးဟဲက့ၤစိာ်လံာ်ကွဲးဖိအါမးလၢ ကနီၤလီၤဝဲလၢ ကီၢ်ယူၣ်တရၣ် အပူၤန့ၣ်လီၤ. အသိၣ် ခီၣ်မၠူနံး အဂၤတဖၣ် သ့ၣ်ညါဝဲလၢ အဝဲကကဲထီၣ် ဘၣ်စီၤပၤဖိ ခီလ့ၣ်အသရၣ် ဒိၣ်တဂၤဒီး သိၣ်လီၤသီလီၤအီၤ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလၢ ကဘၣ်ရၤလီၤ ခီၣ်မၠူနံး အတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်အံၤ လၢခီလ့ၣ်ကၠိ တဖၣ်အသိးအကျါ လီၤ. ကၠိဖိတဖၣ် ကကဲထီၣ်က့ၤထံကီၢ်အခိၣ်အနၢ် လၢခံတဖၣ်ဒီး လၢကျဲဒ်အံၤအပူၤ ကဖီၣ်န့ၢ် ကီၢ်အတၢ်ပၢ တၢ်ြပး ဒီကီၢ်ညါန့ၣ်လီၤ. ဒီးကထၢၣ် ခၠါလ့ၣ် မ့ၢ်ပှၤခုဖံးခုမၤ တၢ်တဂၤလီၤ. တမၤယံာ်မၤနီၢ် အသးဘၣ်. ကူၣ်ထီၣ်ဖးလီၤ ဝဲလၢ ကဖီၣ်န့ၢ် ခီလ့ၣ်ကၠိဖိ ခံဂၤအံၤ လၢ ခီၣ်မၠူနံး ပၢးပူၤအဃိ ဟဲကွဲအီၤလီၤ.

ယီၣ်စွါတခီ မုၢ်လၢ်လၢ ကထံၣ်ဘၣ်မ့ရ့ၣ်လ့ အဃိ, မ့မ့ၢ်စီၤက့ၣ်တဂၤ လၢကနၢ်ဟူဘၣ်ကဒီး ဒီးကထၢၣ် ခၠါလ့ၣ် ဒ့ဝါဧိၤလံန် ဒီးအၢၣ်လီၤတၢ်ကွဲ အံၤညီကဒၣ်လီၤ. လဲၤတုၤလၢ ပှၤထူးပှၤတီၤ သးပှၢ်တီဝူ အဟံၣ်တခီ ဟံၣ်ကစၢ်မုၣ် ဒီးခွါ ဒီးမ့ရ့ၣ်တဖၣ် တအိၣ်နီတဂၤဘၣ်. ဘၣ်လၢ အလဲၤဟးဆူ ပီၣ်လဲၣ်နံၤလီၤ.

အီလာ်ဖးထံဝံၤ, ဒီးကထၢၣ် ခၠါလ့ၣ် စးထီၣ်အတၢ်ဖံးတၢ်မၤ န့ၣ်လီၤ. တဲပၠး ဖိသၣ်ခံဂၤအံၤလၢ အတၢ်လဲၤမၤလိတၢ်လၢ ကီၢ်ြဖၣ်စ့ၣ် အဂ့ၢ်, အတၢ်လဲၤဟးဆူ ကီၢ်ကၠၢမန့ၣ်, အဲကလံးဒီး ရၢးရှၣ်တဖၣ် အဂ့ၢ်လီၤ. ဝံၤစးထီၣ်သွီလီၤ အတၢ်စူၢ်တၢ်နာ် ဘၣ်ဃးခီၣ်မၠူနံး အဂ့ၢ်လီၤ. စံးဝဲ, ပှၤအိၣ်ဒၣ်ခံကလုာ်လီၤ. ပှၤကဲဒိၣ် လၢအမၤနၢၤမၤကျံၤတၢ်, ဒီးပှၤဖှီၣ်ဖိလၢ အဘၣ်တၢ်မၤနၢၤအီၤ န့ၣ်လီၤ စံးဝဲ, ပှၤခံဖုအံၤ မ့ၢ်ဒၣ်ဒုၣ်ဒါ တစိၤသး တဖၣ်လီၤ. ပှၤဖှီၣ်ဖိတဖၣ် ကဘၣ်ကရၢကရိလိာ်သး, မၤနၢၤကွံာ် ပှၤကဲဒိၣ် တဖၣ်ဝံၤဒီး ဟံးန့ၢ်က့ၤ တၢ်စိတၢ်ကမီၤ လၢအစုပူၤ ဒီးဘှီဘၣ်က့ၤ တၢ်န့ၣ်လီၤ.

ညီနုၢ်ဖိသၣ် အသးခံဆံဘျဲၣ် တဖၣ်အံၤ ပှၤထုးန့ၢ် အသးညီမးလီၤ. ယီၣ်စွါကနၣ် ဒီးကထၢၣ်ခၠါလ့ၣ် အတၢ် ကတိၤအံၤဒီး ယူၢ်လီၤအီၤ သွံာ်သွံာ် လီၤ. တၢ်အံၤ ဟဲလၢဒီးကထၢၣ် ခၠါလ့ၣ် ကတိၤအတၢ်ဂ့ၢ်လၢ တၢ်စူၢ် တၢ်နာ် အတၢ်သူၣ်ဟူးသးဂဲၤ တနီၤ, ဒီးလၢယီၣ်စွါ မဲာ်ဘၣ် မ့ရ့ၣ်လ့ ဒီး မဲာ်ဘၣ်ဃုၣ် မ့ရ့ၣ်လ့အဝဲၢ် အဃိ တနီၤလီၤ.

မ့မ့ၢ်စီၤက့ၣ်တဂၤ တဒ်န့ၣ်ဘၣ်. ဂဲၤပျုၢ်ဆိကမိၣ်တၢ် လၢအဂီၢ်ဒၣ်ဝဲ လီၤ. မ့ၢ်စ့ၢ်ကီး ပှၤခိၣ်ကိၤတဂၤ လၢ အညီနုၢ် မၤဖဲအသးန့ၣ်လီၤ. ဆိကမိၣ်ထီၣ် အပၢ် စီၤဝါအဂ့ၢ်လီၤ. စီၤဝါ မၤကစု အီၣ်ကစု ဒီးဘၣ်ဆိၣ်ဂ့ၤ လီၤ. ဘီၣ်ထီၣ်ညီထီၣ်ဝဲ, တမ့ၢ်လၢ အဟးလီအီၣ်ဝ့ၤအီၣ် ပှၤဂၤ တဖၣ်ဘၣ်, မ့မ့ၢ်လၢ အတၢ်ကျဲးစၢး ဒၣ်ဝဲ အဃိလီၤ. စီၤဝါ အဲၣ်အပျဲၢ် လၢအမၤတၢ်လၢ အဖီလာ် တဖၣ်ဒီး ကွၢ်ထွဲအီၤဒ် ဖိဒ်လံၤ အသိးလီၤ. တၢ်အံၤ အၢဖဲလဲၣ်. သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်စ့ၢ်ကီး အဖါတံၢ် ြဖၣ်သူဝါ အတၢ်ပၢတၢ်ြပး, တၢ်ကဟုကယာ် ပှၤဘၣ်နးဘၣ်ဖှီၣ် တဖၣ်ဒီးစံးဝဲ, တၢ်အံၤအၢဖဲလဲၣ်. သ့ၣ်နီၣ်စ့ၢ်ကီး ဝဲလၢ ပှၤဘၣ်ဖှီၣ်ဘၣ်ယာ် တနီၤမ့ၢ်ဒၣ် ပှၤကၢၣ် ပှၤကျူ, ပှၤလံာ်လူာ် ကျူရှါဒီးစံးဝဲ, ပှၤဒ်အံၤတဖၣ် မ့ၢ်ဒိၣ်စိ သါကမၤဂ့ၤတၢ်ဒ်လဲၣ်. တၢ်လၢအမၤ တမံ အသးအဒိၣ်ကတၢၢ် တမံၤန့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ် တၢ်သိၣ်လိဝဲလၢ ယွၤတအိၣ်ဘၣ် အဂ့ၢ်န့ၣ် လီၤ. စီၤက့ၣ် အတၢ်ဟး လၢပှၢ်ခိၣ်ပှၢ်ပူၤ, ဟးထံၣ်တၢ်ဘၣ်တ့ တဖၣ်ဒီး သံကွၢ်တၢ်ထီဘိ လၢအသးပူၤ, တၢ်တဖၣ်အံၤ ဟဲကဲထီၣ် ဝဲဒ်လဲၣ် န့ၣ်လီၤ. ဒ်အပှၤကလုာ် အီၣ်ခိၣ်အီၣ်ဃဲၤတဖၣ် အသိး အဝဲနာ်ဝဲဒၣ် လၢ, “တၢ်ထံတၢ်တီကစၢ်” ကဘၣ်အိၣ်ဝဲတဂၤန့ၣ်လီၤ.

အိၣ်အိၣ်ဒီး စီၤက့ၣ်သံကွၢ်, “ဒီးကထၢၣ်ဧၢ, နမ့ၢ်နာ် ခီၣ်မၠူနံး အတၢ်ဖံးတၢ်မၤ ဒီး နကဘၣ်မၢနပၢ်ဆါ လီၤကွံာ် ဘုစဲးတဖၣ်, ဒီးဟ့ၣ်နီၤလီၤ တၢ်လၢ ပှၤဖှီၣ်ဖိတဖၣ် သၢၣ်.”
“မ့ၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ယတအဲၣ်ဒိး မၤဆူၣ်မၤစိး ယပၢ်ဘၣ်. အဝဲမ့ၢ် တအိၣ်လၢၤတနံၤန့ၣ်, အတၢ်ဖိ တၢ်လံၤ တဖၣ်ကကဲထီၣ် က့ၤယတၢ်ဒီး နကွၢ်သၢၣ် ယကမၤယဲဒ်လဲၣ်န့ၣ်.” ဒီးကထၢၣ်ခၠါလ့ၣ် မ့ၢ်စဲဃဲၤ ပှၤတီပှၤလိၤ တဂၤဒီး ပာ်လီၤသးလၢ ကသူအတၢ်ဖိတၢ်လံၤ ခဲလၢာ်လၢ ခီၣ်မၠူနံး အတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤ ကမၤနၢၤကွံာ် ကီၢ်ယူၣ်တရၣ် အံၤန့ၣ်လီၤ. စီၤက့ၣ်နာ်အီၤ ဒ်အံၤကစီဒီ ဘၣ်ဆၣ် အတၢ်သးတမံ အိၣ်ဝဲအါမံၤလီၤ.

လၢခံက့ၤဒီး ဒီးကထၢၣ် ခၠါလ့ၣ် ထုးထီၣ်ဟ့ၣ်နီၤလီၤအီၤလၢ တၢ်ကွဲးတဖၣ်ဒီး မၤလိာ်ထွဲအခံ လၢ ကက့ၤဖး ဒီးကွၢ်ထံကွၢ်ဆး လၢအဂ့ၢ်လီၤ. ဝံၤဒီး သရၣ်လဲၤဆှၢက့ၤအီၤလၢ သိလ့ၣ်ဆူ ခီလ့ၣ် လီၤ.

ဆူညါစှၤသီ, တဂီၤတခီၣ် စီၤက့ၣ်ဒိးန့ၢ်လီပျံၤတၢ်ပရၢ တဘ့ၣ်လၢ အဖါတံၢ်ြဖၣ်သူဝါ အအိၣ်လီၤ. စံးဝဲ, “ဟဲက့ၤဒိး ဟါခီကဘီယူၤ ဆူလၢၢ်ဟ့ နမိၢ်ဆါနးမး.” စီၤက့ၣ် လဲၤတဘျီဃီဆူ ကၠိခိၣ်အအိၣ်, ဒုးနဲၣ်အီၤလၢ လီပျံၤအံၤလီၤ. ကၠိခိၣ် ဟ့ၣ်အခွဲးဒီး ကျဲၤန့ၢ်အီၤ လၢအတၢ်လဲၤတၢ်က့ၤ အဂီၢ်လၢ ဝ့ၢ်ဘီကီာ် ကဘီယူၤ ခီပန့ၣ် န့ၣ်လီၤ.

ဟါခီခံနၣ်ရံၣ်ဒီး ဒိးထီၣ်ဘၣ် ကဘီယူၤလီၤ. ဒိးဝဲယံာ် လွံၢ်ဆံ မံးနံးဧိၤ ဒီးတုၤဃီၤလၢ လၢၢ်ဟ့လီၤ. ဖဲန့ၣ် အဖါတံၢ်မၢ ပှၤဟဲခိးပာ်စၢၤ အခိၣ်လၢ သိလ့ၣ်, ဒီးဒိးထီၣ်အီၤဒီး လဲၤဆူအဖါတံၢ် အဟံၣ်လီၤ. လုၣ်ထံလုၣ်နိဝံၤ, အီၣ်မ့ၤဒီး ဟါတၢ်ခုၣ်လီၤ တစဲးအဖါတံၢ် တဲအီၤလၢ အမိၢ်န့ၣ် အဟၢဖၢ ပအူးနးမး, တၢ်ဆဲးဖျိအီၤ သူတသ့သါတသ့, ကပၢၤထီၣ်မး နံာ်နံာ်, ဒီးအဟၢဖၢတဖျၢၣ် ယံာ်ထီၣ်ဒီး ညိးထီၣ်တခီလီၤ. တၢ်ဆါအံၤ ဃၢဒိၣ်မးစဲ, ဒီးကသံၣ်သရၣ် လၢလၢၢ်ဟ့ တခီလဲၤကွၢ်အီၤဒီး စံးဝဲ လၢအပှံာ်ဖးဖိ ညိးဂူာ်ဖံ ဒီးပိၢ်ဖးဝဲလံ, တၢ်မုၢ်လၢ် စှၤကစီဒီ လၢကမူဝဲအဂီၢ်လီၤ.

စီၤက့ၣ်အသးကိၢ်မးလီၤ. အဲၣ်အမိၢ်လၢာ်သးလီၤ. မိၢ်မ့ၢ်သံသဒၣ် ယၤ ယကမၤဘၣ်ဒ်လဲၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ပာ်ပိာ်ခွါအသးဒီး တသီၣ်တသဲဝဲ နီတမံၤ နီတဘီဘၣ်.

မုၢ်ခံးလီၤတစဲးဒီး က့ၤတုၤဟံၣ်လီၤ. စီၤလါဟဲအိၣ်ခိး အခိၣ်, နူးဆဲးအီၤ ဒီးဖိးဟုအီၤလီၤ. စီၤလါ အပၢ်သံ သဒၣ်အီၤ ဒီး တၢ်သံအတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်န့ၣ် လဲၤခီဖျိဘၣ်ဝဲဒီး သးကညီၤစီၤက့ၣ်သ့ တုၤလီၤတီၤလီၤလီၤ. စီၤလါမ့ၢ် တကတိၤတၢ်သနာ်က့, တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ အတၢ်ဖိးဟုအံၤ မၤမုာ်ထီၣ်က့ၤ စီၤက့ၣ်အသးတစဲး လီၤ.

က့ၤနုာ်က့ၤလၢ အမိၢ်မံဒၢး ပူၤဒီး ထံၣ်ကသံၣ်သရၣ်ဆ့ၣ်နီၤ ဝဲဖဲ မံခိၣ်ထး အစုတခီဖီၣ်ဃာ် အမိၢ်အစုဒ့, စံၣ်ဃာ်အသွံၣ်ကျိၤ, ဒီးအစု တခီ ဖီၣ်နၣ်ရံၣ်ဒီးကွၢ်အီၤလီၤ. ကသံၣ်သရၣ်ပာ်လီၤက့ၤ အမိၢ်အစု ကယီလီ ဒီးဂံၤဂုၤအခိၣ် လီၤ. ကတိၤကသွံ တၢ်ဒီးစံး, “စီၤက့ၣ်ဧၢ, ယသးခုလၢ နဟဲက့ၤတုၤလီၤ. နထံၣ်ဘၣ်ဒံး အီၤလီၤ. ယတနာ်လၢ အဝဲကအိၣ်မူ ဘၣ်လၢၤယံာ်ယံာ်ဘၣ်, အသွံၣ်အဂံၢ်အဘါ တအိၣ်လၢၤဘၣ်.”

နီၢ်ထူတူၢ်ဘၣ်တၢ်နးကဲၣ်ဆိး အဃိ ကသံၣ်သရၣ် ဆဲးမံအီၤ လၢကသံၣ်မံလီၤ. မံဘၣ်သး သနာ်က့ မိၢ်အတၢ်အဲၣ်လၢ အမ့ၢ်တၢ်အဲၣ်ကဆှီအံၤ ဒုးသ့ၣ်ညါအီၤလၢ ကျဲတဘိဘိလၢ အဖိခွါ ဟဲက့ၤတုၤလံ အဃိ, ပၢၢ်ထီၣ် စီၣ်ထီၣ်အမဲာ်ဒီး တုၤအထံၣ်စီၤက့ၣ်ဒီး နံၤကမှံထီၣ်ဝဲဒၣ်လီၤ. ဖီၣ်ဃီၤအဖိခွါအစု ဒီးဖိးနၢမူ အီၤလီၤ. ကသံၣ်သရၣ် ဟးထီၣ်ဆူခိ ကစုဒုလီၤ. အိၣ်တ့ၢ်ဒၣ် ဒီဖိမိၢ်ခံဂၤ, စကီၤဒီး စီၤဘျဲၣ်လီၤ.

နီၢ်ထူစံး, “ဖိခွါဧၢ, မိၢ်ကဘၣ်သံ သဒၣ်ကွံာ်သုလီၤ. အၢၣ်လီၤမိၢ်လၢ နတဟံး န့ၢ်ပိာ်မုၣ်လၢ ပှၤကလုာ်ဂၤ ကျါ, လၢနကမၤလိဖျိကွံာ်နကၠိ, ဒီးလၢ နကဖံးတၢ်မၤတၢ် တမံၤမံၤ လၢနပှၤကလုာ် အဂီၢ်တက့ၢ်. နမ့ၢ် အၢၣ်လီၤ မိၢ်အတၢ်ဃ့ သၢဘီအံၤ မိၢ်သံကမုာ်လီၤ.”

စီၤက့ၣ်ကျၢၢ်ကျာ်လီၤ အခိၣ်ဒီးစံး, “ယအၢၣ်လီၤနၤလီၤ မိၢ်ဧၢ,” အမိၢ်နၢ်ဟူ တၢ်အံၤဒီး နံၤကမှံ ထီၣ်ကဒီး ဝံၤဖိးနၢမူအီၤ ခံဘျီတဘျီလီၤ. ဝံၤတရံးကွၢ် ဃီၤအ၀ၤ, ဒီးနၢမူစ့ၢ်ကီး အ၀ၤ, ဒီးအပုၢ်သဒါ စီၤဘျဲၣ်လီၤ. မၤတၢ်အံၤဝံၤ တီၤလီၤက့ၤ, ဘံၣ်လီၤက့ၤမဲာ်, သါက့ၤကဖၢကဖၢ လီၤ. ယံာ်ထီၣ်သါစၢ်လီၤစၢ်လီၤ ဝဲလီၤ. လၢခံကတၢၢ် ဒီးအသးသမူ ယူၤထီၣ်ကွံာ်ဝဲဒၣ်လီၤ.

အီၣ်မ့ၤအခါ, သးပှၢ်တီဝူ သံကွၢ်သံဒိး စီၤက့ၣ် ဘၣ်ဃး အပၢ်စီၤဝါ အဂ့ၢ်, အတၢ်ဖံးတၢ်မၤ အဂ့ၢ်တဖၣ် လီၤ. စီၤက့ၣ်တဲပၠးအီၤ တၢ်ဖဲ အသးအိၣ်သ့ၣ်ညါ ဝဲခဲလၢာ်လီၤ. သးပှၢ်တီဝူ သံကွၢ်ကဒီး လၢစံာ်ဖးလဲၢ် အပှၢ်ပူၤမ့ၢ် တၢ်ဆဲးတၢ်ခး အလီၢ်ဂ့ၤဒံးဧါ န့ၣ်လီၤ. အအံၤတဘျီ အံၤမ့ၢ်စီၤက့ၣ် အတၢ်ဝံၣ်တၢ်ဘဲ တခါလီၤ. သးပှၢ်ဒီး သးစၢ်ခံဂၤအံၤ ကတိၤလိာ်သး, ဃဲၤလိာ်သး လီၤနံနူၢ် မးလီၤ. မ့ရ့ၣ်အမိၢ် ကနၣ်အီၤ တကူၢ်သ့ၣ်ဒီး နံၤကမှံဝဲတဘျးတဘျးလီၤ. မ့မ့ၢ်မ့ရ့ၣ်တဂၤ တကတိၤတၢ် အါအါဘၣ်. ကွၢ်စူၣ်ဒၣ် စီၤက့ၣ် အမဲာ် အါတက့ၢ်လီၤ. ကွၢ်ဝဲလၢ တၢ်အဲၣ်အပူၤ, ကွၢ်ဝဲလၢ တၢ်သးသယုၢ်အပူၤ လၢကဘၣ်လီၤဖးဒီး အီၤ ဘၣ်ဃး တၢ်ထီၣ်ဖိန့ၢ်၀ၤ တမံၤအဃိ န့ၣ်လီၤ.

သးပှၢ်တီဝူ စံးဘၣ်စီၤက့ၣ်, “ထ့ၣ်ဧၢ, လၢခံနခး တၤဒိၣ်ခီၣ်မ့ၢ်န့ၢ် ကးတဒု, ဟဲစိာ်န့ၢ်ယၤ အတနိၣ် အနၢၤတဘိ. ဖါတံၢ်အဲၣ်ဒိး ထီထီၣ် ပတၢ်အီၣ်မ့ၤ တူၣ်ဘိ တဖၣ်အစိးနါ လၢတၤဒိၣ်ခီၣ်အနၢၤ လီၤ. ပှၤနာ်ဝဲ လၢပမ့ၢ်အီၣ် မ့ၤလၢ တူၣ်အစိးနါ ထီထီၣ် သးလၢအီၤဒီး ပှၤဟိၣ်ပှၤ လၢတၢ်အီၣ် န့ၢ်တသ့ နီတစုဘၣ်.”

“မ့ၢ်, ဖါတံၢ်ဧၢ, ကၠိပျၢ်ခဲကၢာ်, ပကက့ၤဖျီ ယသကိးစီၤလါလၢ စံာ်ဖးလဲၢ်ဝံၤ လဲၤခးန့ၢ်နၤသၢၣ်. ခးမ့ၢ်န့ၢ် နကန့ၢ်ဘၣ်သပှၢ် ကတၢၢ်လီၤ.”

အီၣ်မ့ၤဝံၤဒီး ပှၤခဲလၢာ် က့ၤက့ၤဆူ တမှံၤဒၢးပူၤလီၤ. ဖဲန့ၣ် အိၣ်သကိး အိၣ်ပဟၢတစိၢ်ဝံၤ, မ့ရ့ၣ် အမိၢ်ဒီး အပၢ်ဒိးထီၣ်သိလ့ၣ်ဒီး ဟးလိာ်ကွဲဝဲလီၤ. အဲၣ်ဒိးပျဲ သးစၢ်ခံဂၤအံၤ လၢကအိၣ်ဒီး တၢ်ဆၢကတီၢ်သဒၢ လၢကကတိၤလိာ်သး ဒီးရှဲလိာ်လဲလိာ်ကွံာ် သးအဂီၢ်လီၤ. တရူးသးပှၢ်ခံဂၤ အံၤ အသးလီၤပလိာ် လိာ်သးဂ့ၤမး လၢတၢ်သိၣ်ဖိသိၣ်လံၤ လီၤ. ဟ့ၣ်ဖိလံၤ တၢ်သဘျ့တသ့ဖဲအသ့ ဒီး ဒီလိၤစၢၤဝဲ အတၢ်ဆိကမိၣ် အတၢ်ဖံးတၢ်မၤလၢ တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဟ့ၣ်ဖး ကစုဒုအပူၤလီၤ.

မ့ရ့ၣ်ဒီးစီၤက့ၣ်ဆ့ၣ်နီၤ က့ၤလၢလီၢ်ဆ့ၣ်နီၤ ဖးထီ ကပုာ်လုးတဖျၢၣ် အလိၤလီၤ.
“စီၤက့ၣ်ဧၢ, နကပာ်လီၤနသးလၢ နကဟံးဃာ် နတၢ်အၢၣ်လီၤ နမိၢ်န့ၣ် နတမၤဟးဂီၤလၢၤ ဘၣ်ဧါ.” မ့ရ့ၣ်သံကွၢ်စီၤက့ၣ် တၢ်အံၤအိၣ်ဒံးဒီး တၢ်မုၢ်လၢ်လၢခံကတၢၢ် အသဝံဖိတစဲး လၢစီၤက့ၣ် အသးအဂံၢ် အဘါ ကစှၤလီၤကွံာ်ဝဲ န့ၣ်ဒီး လူၤအသးဒၣ်ဝဲ န့ၣ်လီၤ.

“မ့ရ့ၣ်ဧၢ, ယမ့ၢ်တပာ်တီ ယကလုၢ်ဘၣ်ဒီး ယပာ်ကဲလီၤက့ၤယသး တသ့, ပှၤဂၤဧီၢ် ပာ်ကဲက့ၤယၤတသ့ လၢၤဘၣ်. နနီၢ်ကစၢ် နပာ်ကဲယၤ ကသ့စ့ၢ်ကီးဧါ.”

မ့ရ့ၣ်သါသဖှိထီၣ် “ဟု” ကလာ်ဝံၤ အိၣ်ဘှီၣ်က့ၤဝဲလီၤ.
“ဂ့ၤလံ စီၤက့ၣ်ဧၢ, ယတူၢ်လိာ်န တၢ်စံၣ်ညီၣ်အံၤ ဒ်တၢ်အဂ့ၤကတၢၢ် လၢနၤဒီးယၤ အဂီၢ်လီၤ. တၢ်အဂၤ တမံၤကး စီၤက့ၣ်ဧၢ, မ့ၢ်နသါတဟံးန့ၢ် က့ၤလၢၤ နပှၤကလုာ်ဒၣ်နဲ နီတဂၤလၢၤ ဘၣ်ဧါ.”
“မ့ရ့ၣ်ဧၢ, ဖဲယသ့ၣ်ညါလီၤက့ၤ ယသးသ့န့ၣ်, နၤအမဲာ်ညါ ယအဲၣ်ပိာ်မုၣ် အဂၤတသ့ လၢၤဘၣ်. နသုတဆိ ကမိၣ်လၢ ယကတၢၤကွံာ် နတၢ်အဲၣ်အံၤ မ့ၢ်တၢ်အညီ လၢယဂီၢ်တဂ့ၤ. ယမ့ၢ်အိၣ်ကလီ တဘျီလၢ်လၢ် ယထံၣ်ထီၣ်ဒၣ် နမဲာ်လၢ ယသးပူၤလီၤ. ယအိၣ်ကလီတဘူၣ်ဘၣ်. ထီဘိန့ၣ် ယဘၣ်ထဲးဂံၢ်ထဲးဘါ ဒၣ်လၢ ယသးပူၤ ကပှဲၤကတံာ်ကွံာ်ဒီး တၢ်ဆိကမိၣ် အဂၤတဖၣ် လီၤ. ယဂုာ်ဖးလံာ်ဒီး ဂုာ်လိာ်ကွဲ တုၤယလီၤတီၤ နးနးဒီး မံဘၣ်ယသးတစု န့ၣ်လီၤ.”
“စီၤက့ၣ်ဧၢ, ယဆၢလီၤဂာ် ဒီးနၤ ဒီးသ့ပၢၤဃာ် ယတၢ်ဆိကမိၣ် ဒ်နၤအသိးလီၤ.”
“မၤဒ်အံၤဘီၣ်, ဟဲထီၣ်က့ၤကၠိ, ဟ့ၣ်လီၤက့ၤနသးလၢ တၢ်ဖးလံာ်ဒီး တၢ်လိာ်ကွဲ န့ၣ်တဘီမီၣ်.”
“ဂ့ၤလံစီၤက့ၣ်ဧၢ, ယကဟံးန့ၢ် နတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ် ဒီးနွံဟးထီၣ်ခဲကိာ် ယကဟဲထီၣ်က့ၤကၠိကီးလီၤဘဲၣ်. မၤဂး တမံၤဂး, စီၤက့ၣ်ဧၢ, နသးလီ စဲဃဲၤလၢ ယကဟံးန့ၢ် ယီၣ်စွါဧါ, ယမ့ၢ်ဟံးန့ၢ် အီၤ ကမၤမုာ်စဲဃဲၤ နသးန့ၣ်ဧါ.”
“ယဟံးန့ၢ်နၤတသ့ဘၣ်, ဒီးလၢ ပှၤလၢ ကဟံးန့ၢ်နၤအကျါဒု, ယထံၣ်မ့ၢ်မုာ် အိၣ်ဒၣ် ယီၣ်စွါတဂၤလီၤ. နမ့ၢ်ဟံးန့ၢ် ပှၤဂၤဒု ယတူၢ်တပှဲၤပျာ်လဲၣ်, မ့ရ့ၣ်ဧၢ.”
“မ့မ့ၢ်ဒ်န့ၣ် စီၤက့ၣ်ဧၢ, ယကအၢၣ်လီၤ တူၢ်လိာ်ယီၣ်စွါလၢ နဃိလီၤ. ယမၤတၢ်အံၤလၢ ယအဲၣ်နၤအဃိ ဒီးလၢ တၢ်သးအိၣ် မၤမုာ်နသး အဃိလီၤ. နမ့ၢ်ဘၣ်စဲဃဲၤနသးဒီး, က့ၤတဲပၠး ယီၣ်စွါလၢ တၢ်ခဲလၢာ် တက့ၢ်. ယကဟံးန့ၢ်အီၤလၢ ယအဲၣ်နၤအဃိလီၤ. တမ့ၢ်လၢ ယအဲၣ်အီၤအဃိဘၣ်. မ့ၢ်သးမံဝဲ ကစီဒီမး သၢၣ်. ယကကျဲးစၢး ကဲထီၣ်မါလၢ အဂ့ၤတဂၤလၢ အဂီၢ်တသ့ဖဲ ယသ့လီၤ.”

စီၤက့ၣ်ဖီၣ်ဃီၤ မ့ရ့ၣ်အစုခံခီလိာ် ဒီးဆှဲးဆှုအီၤဒီးစံး, “မ်နၤဒီး ယီၣ်စွါဘၣ်ဆိၣ်ဂ့ၤ အါအါတက့ၢ်. ယသးအိၣ် ဃ့သုတၢ်တမံၤလီၤ. နဖိဝဲၢ်ကိ မ့ၢ်အိၣ်လၢ အပိာ်မုၣ်ဒီး ဟ့ၣ်အီၤယမိၢ်နီၢ်ထူ အမံၤ, မ့ၢ်အိၣ်လၢ အပိာ်ခွါဒီး ဟ့ၣ်အီၤအမံၤ လၢစီၤက့ၣ်တက့ၢ်မီၣ်.”
“ဂ့ၤလံစီၤက့ၣ်ဧၢ, နဲတခီ တူၢ်လိာ်ယတၢ်အဲၣ် အတၢ်ဟ့ၣ်ထွဲနခံလၢ ခံကတၢၢ်တဘျီတမံၤ မီၣ်.” မ့ရ့ၣ် ကတိၤတၢ်ဝံၤ, ဘ့ၣ်လီၤမၠး (တၢ်မျၢ်လါရှံ) ပသံးတဘိလၢ အစုလိၤဒီး ဖျီၣ်ထီၣ်ဝဲလၢ စီၤက့ၣ်အစုဆၣ် စ့ၣ်လိၤ လီၤ. တၢ်မျၢ်အံၤ မ့ၢ်အပၢ် အတၢ်ဟ့ၣ်ဖဲ အသးပှဲၤထီၣ် တဆံနွံနံၣ်န့ၣ်ဒီး လီၤလၢတဘျုးကထိညါ လီၤ. ဝံၤမ့ရ့ၣ်နၢမူ စီၤက့ၣ် အစုဆၣ်ဒီး ပသံးအံၤလီၤ.

“စီၤက့ၣ်ဧၢ, ယဃ့ကညးနၤလၢ နသုတဘ့ၣ်လီၤ ယပသံးဖိအံၤ နီတစုတဂ့ၤ. နမ့ၢ်ကွၢ်လီၤအီၤဒီး သ့ၣ်နီၣ် ပှၤအဖှီၣ်ယၤအံၤ လၢအဟ့ၣ်လံနၤ အသးအဖှီၣ် ဖိဒီဖျၢၣ်ညါအံၤ တက့ၢ်.”
“တၢ်ဘျုးဒိၣ်မး မ့ရ့ၣ်ဧၢ, ယတသးပ့ၤနီၣ် နၤဒီး တၢ်အဲၣ်နီတစုဘၣ်.”

ဝံၤဒီး မ့ရ့ၣ်ဂဲၤဆၢထၢၣ် လဲၤဃီၤဆူ ဖံအဲနိၣ် အအိၣ်ဒီး ဆ့ၣ်နီၤဒ့တနၢ် ကဖီလီဖိ ဒီးသးဝံၣ်န့ၢ်စီၤက့ၣ် လၢတၢ်အဲၣ် အတၢ်သးဝံၣ် တယုၢ်ဘၣ်တယုၢ် လီၤ. ဖဲအနီၢ်ဆံး ဒီးတုၤအဖျိ တီၤထီကၠိတစု မ့ရ့ၣ် အမိၢ်အပၢ် လဲၤပာ်အီၤ လၢအဲကလံး ခရံာ်ဖိ ကၠိဖဲဘီကီာ်ဝ့ၢ် ပူၤဒီး အဝဲဒိးသိၣ်လိ သးလၢ ဖံၣ်အဲနိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်ဝံၣ် သးဆၢဒီး ဒ့တၢ်သ့ဖးဒိၣ် ဒီး သးဝံၣ်တၢ်မုာ်အါမးလီၤ. တၢ်သးဝံၣ်တဖၣ် လၢအသးဝံၣ် န့ၣ်စီၤက့ၣ်မ့ၢ် အဃုထၢလီၤဆီ ပာ်စၢၤဝဲလၢ တၢ်ကနူးဆဲး အတၢ်အဲၣ်လိာ်သး ခံဂၤ အံၤလၢခံကတၢၢ် တဘျီအဂီၢ်လီၤ. တၢ်သး ဝံၣ်အခီပညီ လိၤလိာ်သးဒီး တၢ်မၤအသးလၢ ခံဂၤလိာ် အသးပူၤလီၤ. မ့ရ့ၣ် ဂၢ်လီၤကွံာ် အတၢ်သးလီၤ သဘှံးခဲလၢာ်ခီဖျိ တၢ်သးဝံၣ်တဖၣ် လီၤ. သးဝံၣ်တၢ်လၢာ်သူၣ် လၢာ်သးအဃိ, တၢ်သးဝံၣ် ခဲလၢာ် အတဟီၣ် ဒိၣ်မးလီၤ. သးဝံၣ် ဝဲကဖီလီသနာ်က့ အတဟီၣ်တခီ ဘၣ်ဒိစီၤက့ၣ်ဒ် လီဖျးတၢ်အသိး န့ၣ်လီၤ. ခံဂၤလိာ်မဲာ်ထံမဲာ်နိယွၤ မးလီၤ. လၢခံကတၢၢ် မ့ရ့ၣ်သးဝံၣ်န့ၢ် စီၤက့ၣ်လၢ ပှၤခရံာ်ဖိ အတၢ်သးဝံၣ် တယုၢ်လီၤ. တၢ်သးဝံၣ်တယုၢ်အံၤ ဘၣ်တၢ်ကွဲးအီၤလၢ ပှၤသးစၢ်မဲာ်ဘျီၣ် တဂၤလီၤ. အဝဲအမဲာ်ချံ ဂ့ၤဒံးအခါ အဲၣ်လိာ်အသးဒီး မုၣ်လိာ်ဘိ တဂၤလီၤ. အမဲာ်ချံဘျီၣ်ကွံာ် တဘျီ ပိာ်မုၣ်အံၤ စူးကွံာ် ကွံာ်အီၤလီၤ. အဝဲဃုက့ၤ တၢ်မုာ်တၢ်ဖိး ဒီး ထံၣ်န့ၢ်က့ၤဝဲလၢ ယွၤအဖိခွါ ယ့ၣ်ရှူးခရံာ် အပူၤလီၤ.

တၢ်အဲၣ်လၢညိကွံာ်ယၤတကဲ
ယသးလီၤဘှံးသန့ၤလၢနၤ
တၢ်လၢနဟ့ၣ်ယဟ့ၣ်က့ၤယဲ
ဒ်သိးနပူၤကကဲလၢပှဲၤ
တၢ်နၢမူလၢကစၢ်.

မ့ရ့ၣ်သးဝံၣ်တၢ်တယုၢ်အံၤ ကတၢၢ်ကိးဆၢဒဲး လီၤ. အိၣ်လွံၢ်ဆၢ ဘၣ်ဆၣ် ပပာ်ဖျါထဲတဆၢ လီၤ. ယွၤလၢ အမူဝဲတဂၤ ကွၢ်လီၤအဖိခံဂၤ အံၤအတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်ဒီး သးကညီၤအီၤ ဒိၣ်မးလီၤ. တမ့ၢ်ပှၤခရံာ်ဖိ နီတဂၤဘၣ်. သနာ်က့ ယွၤဖးအသး ဒီး ထံၣ်ဝဲလၢ အမ့ၢ်ပှၤသ့ယိး အထူၣ်စုညါ ဒၣ်ဝဲလၢ တၢ်သူၣ်တီသးတီ အပူၤ လၢာ်သူၣ်လၢာ်သး ခံဂၤလိာ်လီၤ. တနၢ်ပၢၢ် ကစၢ်ခရံာ် အတၢ်အဲၣ် လၢအဖျါထီၣ်လၢ ထူၣ်စုညါ အလိၤသနာ်က့, တၢ်အဲၣ်အံၤ အိၣ်ဘူးကိာ်ဖိ ဒီးအီၤလီၤ. ယွၤဂၢ်လီၤ လီၤဆီ အစိကမီၤ ခီဖျိ တၢ်သးဝံၣ် တယုၢ်အံၤ ဒီးခံဂၤလိာ် အသးလၢအလီၤသကံး, ကိၢ်အူကိၢ်သွၣ်မးဝဲလၢ တၢ်လီၤဖးဝဲအံၤ, ယွၤအတၢ်အဲၣ် ဟဲလီၤဖှံ ခုၣ်လီၤဒီး ဘိၣ်ဘံထီၣ် မၤမုာ်ထီၣ် က့ၤအီၤလီၤ.

မ့ရ့ၣ်သးဝံၣ်တၢ်ဝံၤ ခံဂၤလိာ် အိၣ်ဘှီၣ်ကလာ် ယံာ်မး တဆံမံးနံး ညါလီၤ.
“မ့ရ့ၣ်ဧၢ, နတၢ်သးဝံၣ် အခီၣ်ထံးတဖၣ် မုာ်သနာ်က့, မၤဆါထီၣ်ယသး အပူၤလီၢ်ပူၤကျဲ တဖၣ်လီၤ. နတၢ်သးဝံၣ် လၢခံကတၢၢ်တယုၢ်တခီ မုာ်ဒီး မၤခုၣ်လီၤက့ၤ ယသးလီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်.”

တၢ်မၤမုာ်လၢ အဘၣ်စီၤက့ၣ် အံၤဘၣ်တ့ၢ်လံ မ့ရ့ၣ်စ့ၢ်ကီး လီၤ. မ့ရ့ၣ်ဃဲၤလၢ အဂ့ၢ်တဘၣ်ဘၣ်. မ့မ့ၢ် တဲပၠး စီၤက့ၣ်လၢ တၢ်သးဝံၣ်အဂ့ၢ်, ဒီးပှၤကွဲးအီၤတဂၤ အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ.

“မ့ရ့ၣ်ဧၢ, နနာ်လၢ ယွၤအိၣ်စ့ၢ်ကီးဧါ. နမ့ၢ်နာ်ဒီး ဃ့လၢ ယွၤကဟ့ၣ်နၤဒီးယၤ တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ လၢပကမၤ တၢ်လၢ ပသ့ၣ်ညါလၢ ပြကၢး မၤအီၤခဲလၢာ် လၢတၢ်သးမံသးမုာ် န့ၣ်တက့ၢ်မီၣ်.”

မ့ရ့ၣ်ဒီး စီၤက့ၣ်ချံးလီၤခီၣ်လၢ ချီၣ်ကိၤလးအူး အဆူၣ်အဖီခိၣ်, ဝံၤမ့ရ့ၣ်ဃ့ဘါထုကဖၣ်တၢ် “အိၣ်လၢမူခိၣ် ပပၢ်ဧၢ,…” လၢကစၢ်ခရံာ်သိၣ်လိတ့ၢ် အပျဲၢ်အဘီၣ် တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

ခွံနၣ်ရံၣ်ဘၣ်ဒီး သးစၢ်ခံဂၤအံၤ နူးဆဲးလိာ်အသး လီၤ. မ့ရ့ၣ်ဖီၣ်ဃီၤ ကဒီး စီၤက့ၣ်အစုစ့ၣ် ဒီးပသံး တၢ်မျၢ် လါဖိဒီး နၢမူအီၤဒီးစံး, “ကူးဘဲၣ် တၢ်အဲၣ်ဧၢ,” န့ၣ်လီၤ. စီၤက့ၣ်နၢမူထွဲ မ့ရ့ၣ်အစုခံခီလိာ် ဒီးစံး ဆၢအီၤ တမံၤဃီလီၤ.