ကညီဖိအတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤဖဲကီၢ်ပယီၤဒိးန့ၢ်တၢ်သဘျ့၀ံၤသီသီ

(က)ကီၢ်ပယီၤခီၣ်မၠူၣ်နံးပၣ်တံၣ်ဖိတဖၣ်အတၢ်ထီဒါက့ၤ(ဖဆပလ)ပဒိၣ်
ဖဲ၁၉၄၇နံၣ်လါအီးကထိဘၢၣ်အပူၤ(ဖဆပလ)ပဒိၣ်ခၢၣ်စးအူနူးဒီးအဲကလံးပဒိၣ်ကိတိာ်ခိၣ်ကျၢၢ်အဲတလံၤအ
လံာ်တၢ်အၢၣ်လီၤတဘ့ၣ်လၢအဘၣ်တၢ်ကိးအီၤ(အူနူးအဲကလံး)အတၢ်အၢၣ်လီၤတဘ့ၣ်န့ၣ်လီၤ.လံာ်တၢ်အၢၣ်
လီၤတဘ့ၣ်အံၤဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ကဟ့ၣ်က့ၤကီၢ်ပယီၤအတၢ်သဘျ့အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ.အဃိဖဲ၁၉၄၈နံၣ်လါယနူၤအါ
ရံၤ(၄)သီအနံၤန့ၣ်ကီၢ်ပယီၤဒိးန့ၢ်က့ၤတၢ်သဘျ့လၢအဲကလံးအအိၣ်န့ၣ်လီၤ.ကီၢ်ပယီၤတၢ်သဘျ့အဂီၢ်တၢ်ဟူး
တၢ်ဂဲၤခဲလၢာ်အပူၤန့ၣ်ကရၢလၢအတီခိၣ်ရိၢ်မဲတၢ်လၢအလီၢ်ခံလၢယပၣ်တၢ်ပၢၢ်ဆၢဒီကတီၢ်မ့ၢ်၀ဲကီၢ်ပယီၤခီၣ်မၠူၣ်
နံးပၣ်တံၣ်လၢအဘၣ်တၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်ခူသူၣ်အီၤဖဲ၁၉၃၉နံၣ်လါအီကူး(၁၅)သီအနံၤန့ၣ်လီၤ.ပှၤဒုးအိၣ်ထီၣ်ကရၢ
အံၤမ့ၢ်၀ဲသခ့ၣ်စိန့ၣ်လီ.့ကရၢအံၤဖဲတၢ်ဒုးဖးဒိၣ်ခံဘျီတဘျီအဆၢကတီၢ်ဘၣ်ဟူးဂဲၤလၢဟီၣ်လာ်ဘၣ်ဆၣ်တုၤလီၤ
ဟီၣ်ခိၣ်တၢ်ဒုးခံဘျီတဘျီ၀ံၤဒီးကရၢအံၤဘၣ်တၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်အီၤဖျါဖျါဒီးကရၢဖိတဖၣ်အါထီၣ်၀ဲချ့မးန့ၣ်လီၤ. ကီၢ်ပယီၤခီၣ်မၠူၣ်နံးပၣ်တံၣ်ကရၢအံၤလီၤဖး၀ဲခံဖုဖဲ၁၉၄၆နံၣ်လါဖ့ၤြဘူၤအါရံၤအပူၤန့ၣ်လီၤ.အခီၣ်ထံးတဖု
အံၤသခ့ၣ်စိတီခိၣ်ရိၣ်မဲ၀ဲဒီးဒုးကဲထီၣ်နီၢ်တယၢ်ဂီၤခီၣ်မၠုၣ်နံၣ်ပၣ်တံၣ်လီၤ.လၢသခ့ၣ်သါထိတီခိၣ်ရိၣ်မဲ၀ဲတခီမ့ၢ်
ကီၢ်ပယီၤခီၣ်မၠူနံးပၣ်တံၣ်(ပကပ)န့ၣ်လီၤ.

ကီၢ်ပယီၤခီၣ်မၠူၣ်နံးပၣ်တံၣ်ကရၢအံၤထံၣ်ဘၣ်၀ဲဒၣ်လၢအီၣ်ဆါအဲးကလံးအလံာ်တၢ်အၢၣ်လီၤအံၤမ့ၢ်အကဲအဲက
လံးအပျဲၢ်အဃိအီၣ်ဆါအတၢ်ကျဲၤတဖၣ်တတူၢ်လိာ်၀ဲဘၣ်.အဃိကီၢ်ပယီၤခီၣ်မၠူနံးပၣ်တံၣ်ဟးထီၣ်ကွံာ်၀ဲဒၣ်လၢ
(ဖဆပလ)ကရၢအပူၤန့ၣ်လီၤ.တုၤတၢ်သဘျ့န့ၢ်၀ံၤအလီၢ်ခံကီၢ်ပယီၤခီၣ်မၠူနံးပၣ်တံၣ်စံး၀ဲလၢတၢ်သဘျ့အံၤမ့ၢ်
တၢ်သဘျ့အဘျၣ်အဃိဖဲ၁၉၄၈နံၣ်လါမးရှး(၂၈)အနံၤကီၢ်ပယီၤခီၣ်မၠူၣ်နံးပၣ်တံၣ်နုာ်လီၤဆူပှၢ်ပူၤဒီးပၢၢ်ဆၢထီ
ဒါကဒါက့ၤ(ဖဆပလ)ပဒိၣ်န့ၣ်လီၤ.ဖဲ၁၉၄၈နံၣ်လါယူၤ(၁၃)သီအနံၤန့ၣ်အူနူး ပာ်ဖျါထီၣ်အတၢ်ဂ့ၢ်ခိၣ်သ့ၣ် (၁၅)ဘီလၢထံကီၢ်အတၢ်ဃူတၢ်ဖိးအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.လၢတၢ်ပာ်ဖျါအဖီခိၣ်တၢ်ကတိၤအါအိၣ်ထီၣ်၀ဲလၢ(ဖဆပလ) ဒီး (PCP)(People’sComradeParty) အဃိသုးခိၣ်ဖိကိ (ဖိုးကွန်း)တီခိၣ်ရိၣ်မဲတဖၣ်နုာ်လီၤဆူပှၢ်ပူၤဒီးထီဒါ
ကဒါက့ၤ(ဖဆပလ)န့ၣ်လီၤ.ဒ်န့ၣ်အသိးဖဲ၁၉၄၈နံၣ်လါအီကူာ်ပူၤပယီၤသုးမုၢ်နီၢ်ဂံၢ်(၁)ဒီးပယီၤသုးမုၢ်နီၢ်ဂံၢ်(၃)
တဖၣ်ထီဒါကဒါက့ၤ(ဖဆပလ)ပဒိၣ်န့ၣ်လီၤ.အဆၢကတီၢ်ဖဲန့ၣ်လၢ(ဖဆပလ)ပဒိၣ်အပူၤအိၣ်တ့ၢ်ဒၣ်ထဲစိၣ်ရှၢၣ်
လ့းဖိတဖၣ်လၢအဘၣ်တၢ်တီခိၣ်ရိၣ်မဲအီၤလၢအူဘးဆွ့ၣ် ဒီးအူကၠီၣ်ည့တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

(ခ)ကညီကမျၢၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်အတၢ်ဘၣ်သး
ကီၢ်ပယီၤတၢ်သဘျ့န့ၢ်သနာ်က့ကညီဖိတဖၣ်ဃ့၀ဲလၢတၢ်ကဟ့ၣ်ကညီကီၢ်န့ၣ်လီၤ(ဖဆပလ)တခီတဟ့ၣ်၀ဲအ
မဲာ်ညါပဲာ်အၢပဲာ်သီကညီတဖၣ်လၢအမ့ၢ်ပှၤမၤလဲၢ်အီၣ်ကီၢ်တဖၣ်အနီၢ်လဲာ်,ပှၤမၤတၢထီၣ်တၢလီၤတၢ်,တၢ်မၤ
အံၤမ့ၢ်ဒၣ်ပှၤကညီစှီၤခရံာ်ဖိတဖၣ်အတၢ်မၤတမ့ၢ်ကညီဒီကလုာ်အတၢ်မၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.KNU​ ကရၢတီၣ်ထီၣ်
လံာ်ပတံဆူ(ဖဆပလ)ပဒိၣ်အိၣ်ဖဲ၁၉၄၈နံၣ်လါဖ့ၤြဘူၤအါရံၤ(၃)သီဒ်သိးတၢ်ကဟ့ၣ်ကညီကီၢ်အံၤဒီးတၢ်က
စံးဆၢကဒါက့ၤတချုးလၢလါမးရှး(၃)သီဘၣ်ဒံးဘၣ်န့ၣ်လီၤ.လၢတၢ်ဂ့ၢ်အံၤအဖီခိၣ်တၢ်ဃ့ထံဃ့ကီၢ်အတယၢၢ်
ကဃၢဒီးကဖျါလၢအမ့ၢ်ကညီဒီကလုာ်အတၢ်ဃ့အဂီၢ်န့ၣ်KNUတီခိၣ်ရိၣ်မဲ၀ဲလၢတၢ်ကဒုးနဲၣ်ကညီကမျၢၢ်ခဲလၢာ်
တဖၣ်အတၢ်ပာ်ဖျါအသးဖဲ၁၉၄၈နံၣ်လါဖ့ၤြဘူၤအါရံၤ(၁၁)သီအနံၤန့ၣ်လီၤ. တုၤမ့ၢ်မုၢ်နံၤအ၀ဲန့ၣ်တုၤ
ဒီးကညီဖိလၢကီၢ်ပယီၤဒီဘ့ၣ်အပူၤပာ်ဖျါထီၣ်အသးလၢအသးလီကညီကီၢ်သဘျ့န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်သးတဘျီအံၤအိၣ်ဒီးတၢ်ကိးသြတီ(၄)ထံၣ်လၢအမ့ၢ်၀ဲ-

၁.ဟ့ၣ်ကညီကီၢ်တဘျီဃီ
၂.ပယီၤတဘးကညီတဘး ဒုးနဲၣ်ခဲအံၤ
၃.ပတအဲၣ် ဒိးကလုာ်တၢ်သဘံၣ်သဘုၣ်ဘၣ်
၄.ပတအဲၣ် ဒိးထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤတၢ်ဒုးဘၣ်.

တၢ်ကိးသြတီ(၄)ထံၣ်အံၤလၢထံရူၢ်ကီၢ်သဲးအကျိၤမ့ၢ်တၢ်သဘျ့,တၢ်တီၤတုၤသိးသိး,တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်အကျဲတဖၣ်
န့ၣ်လီၤ.ကညီဖိအတၢ်ပာ်ဖျါတၢ်ဘၣ်သးတဘျီအံၤတမ့ၢ်တၢ်ဟးကိးပသီတၢ်ဘၣ်မ့မ့ၢ်တၢ်ကိးသြတီတဖၣ်လၢအ
ဘတၢ်ကွဲးအီၤလၢတၢ်ကံာ်ညာ်ဖးလဲၢ်အလိၤတၢ်စိာ်အီၤလၢတၢ်လဲၤတရံးတၢ်အခါလၢတၢ်ဘှ့ၣ်တၢ်ဘှီၣ်အပူၤန့ၣ်
လီၤ.ကညီလၢခိခိၣ်ပှၢ်လၢ်ကျါကစၢၢ်ခံကလိလိၤတဖၣ်လဲၤလီၤသကိးဆူ၀့ၢ်ပူၤလၢတၢ်ဒုးနဲၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်သးအဂီၢ်
န့ၣ်လီၤ. ဆၢကတီၢ်ဖဲန့ၣ်ကညီဖိအါဒံအါဂၤပာ်ဖျါထီၣ်အသးလၢတၢ်သးဆူၣ်အပူၤဒူဒူဃူဃူန့ၣ်လီၤ.

တၢ်ပာ်ဖျါသးတဘျီအံၤ(ဖဆပလ)ပဒိၣ်တဖၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢးမၤတံာ်တာ်လၢကျဲအဘိဘိန့ၣ်လီၤ.ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့
ကညီဖိတဖၣ်အတၢ်ပာ်ဖျါအသးတနံၤန့ၣ်ကီၢ်ပယီၤဒီတဘ့ၣ်ကညီဖိအိၣ်တၢ်ဆိးတၢ်အလီၢ်ခဲလၢာ်ပထံၣ်ဘၣ်
လၢပာ်ဖျါထီၣ်အသးန့ၣ်လီၤ.နံၤအ၀ဲန့ၣ်ကညီဖိလွံၢ်ကလီၢ်ဘျဲၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်အသးန့ၣ်လီၤ.လၢကီၢ်ပယီၤအတၢ်
စံၣ်စိၤတဲစိၤအပူၤကညီတၢ်ပာ်ဖျါသးလၢအအိၣ်ဒီးတၢ်ဒိကနၣ်တၢ်ဃူတၢ်ဖိးအဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ.ကညီဖိတၢ်
ဒုးနဲၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်သးတဘျီအံၤအိၣ်ဒီးထံရူၢ်ကီၢ်သဲးအခီပညီဒ်အဖီလာ်အသိးန့ၣ်လီၤ.

၁.မ့ၢ်တၢ်ထိၣ်ဂဲၤထီၣ်ကညီဖိတဖၣ်လၢထံရူၢ်ကီၢ်သဲးအတၢ်ထံၣ်,တၢ်အဲၣ်ထံကီၢ်ဒီးတၢ်သဘျ့
၂.မ့ၢ်တၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်ကညီတဖၣ်အတၢ်ဃူတၢ်ဖိး,တၢ်ဒိကနၣ်
၃.မ့ၢ်တၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်ကညီတဖၣ်အတၢ်သူၣ် ဒူသး ဒူ
၄.မ့ၢ်မုၢ်နံၤဖး ဒိၣ်တနံၤလၢဟီၣ်ခိၣ် ဒီဘ့ၣ်သ့ၣ်ညါအါထီၣ်ကညီဖိန့ၣ်လီၤ.

(ဂ) KNU ဒီး(ဖဆပလ)ခိၣ်နၢ်တဖၣ်အတၢ်ထံၣ်လိာ်သး
ဖဲကညီခိၣ်နၢ်တဖၣ်ခိးကွၢ်လၢ်(ဖဆပလ)အတၢ်စံးဆၢအခါ(ဖဆပလ)ပဒိၣ်တခိဒ်သိးကကွဲန့ၢ်လွဲ
န့ၢ်ကညီတဖၣ်အဂီၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်ကညီတၢ်ဂ့ၢ်,တၢ်ဖီၣ်ကီာ်သးဒီးကညီတၢ်ဂ့ၢ်ကီကိတိာ်စီၤစၣ်ဖိသ့ၣ်ကွဲကညီတ
ဖၣ်လၢကီၢ်ရ့ၣ်တဘ့ၣ်ကဆှၢအခၢၣ်စး(၅)ဂၤစုာ်စုာ်လၢတၢ်ဟဲထံၣ်လိာ်သးဒီး(ဖဆပလ)ပဒိၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. KNU တလဲၤထီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အံၤဘၣ်ပှၤလဲၤထီၢ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ်မ့ၢ်ဒၣ်ထဲKYOတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဘျီန့ၣ်(ဖဆပလ)ပဒိၣ်အကိတိာ်ခိၣ်ကျၢၢ်အူနူးကတိၤအၢကတိၤသီKNUခိၣ်နၢ်တဖၣ်အက
လုာ်ကလုာ်န့ၣ်လီၤ.ဖဲ၁၉၄၈နံၣ်လါမးရှး(၃)သီအနံၤန့ၣ်KNUမၤတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖဲ၀့ၢ်တကူၣ်ဒီးလၢတၢ်ကတိၤ
တၢၣ်ပီၣ်သကိးတၢ်ကမၤန့ၢ်ကညီကီၢ်သဘျ့အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.ဖဲန့ၣ်တၢ်အၢၣ်လီၤစံၣ်ညီၣ်သကိး၀ဲဃူဃူဖိးဖိးလၢ
ကျဲတဘိဧိၤလၢတၢ်ကန့ၢ်ကညီကီၢ်သဘျ့န့ၣ်မ့ၢ်တၢ်ဒုးအကျဲန့ၣ်လီၤ. ဖဲတၢ်မၤKNUတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အခါအူနူးကွဲ KNUခိၣ်နၢ်တဖၣ်လၢကလဲၤထံၣ်လိာ်အိၣ်သကိးအ၀ဲသ့ၣ်လၢဟါတၢ်အီၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

တၢ်ကွဲတဘျီအံၤစီၤပၤအူကၠံ,သရၣ်သၣ်ထိၣ်,စီၤသၣ်ဒ့ၣ်,မါကၠံမ်ထူအီၣ်,သီခါအူပၣ်န၀ူၣ်သးဒီးအူအူးတမးတ
ဖၣ်လဲၤဃုာ်၀ဲဒၣ်လီၤ.လၢတၢ်အီၣ်သကိးမ့ၤအခါအူနူးကတိၤဖျါထီၣ်၀ဲဒၣ်လၢကညီဖိန့ၢ်ကီၢ်အဂီၢ်ကျဲအိၣ်၀ဲဒၣ်ခံ
ဘိမ့ၢ်၀ဲပၣ်လံၣ်မၣ်​ (Parliament)​ ဘျီၣ်ဒိၣ်အကျဲဒီးအဂၤတဘိမ့ၢ်စုက၀ဲၤတၢ်ဒုးအကျဲန့ၣ်လီၤ.အ၀ဲသဆၣ်ထီၣ်
ကညီခိၣ်နၢ်တဖၣ်အခံလၢကဃုထၢဘျီၣ်ဒိၣ်အကျဲန့ၣ်လီၤ.ဖဲန့ၣ်၀ံၤအလီၢ်ခံဖဲ၁၉၄၈နံၣ်လါမးရှး(၁၀)အနံၤန့ၣ်
အူနူးကိးကဒီးကညီခိၣ်နၢ်တဖၣ်လၢတၢ်ထံၣ်လိာ်သးအဂီၢ်အဃိစီၤဘးအူကၠံ,သရၣ်သၣ်ထိၣ်,သရၣ်သၣ်ဒ့ၣ်,မါ
ကၠ့မ်ထူအီၣ်ဒီးစီၤဘဲလ့ၣ်တဖၣ်လဲၤ၀ဲဒီးလၢ(ဖဆပလ)ပဒိၣ်အအိၣ်တခီအူနူး,ဘီၣ်ဖိကိ,အူအိ,အူ၀့ဖ့ၣ်တဖၣ်ဟဲ
ထီၣ်လၢ(ဖဆပလ)အခၢၣ်စးလီၤ့ဖဲန့ၣ်အူနူးစံး၀ဲဒ်အံၤ(ဖဆပလ)ပဒိၣ်အံၤဘၣ်သုးကျဲၤမၤတၢ်ဒ်ဘျီၣ်ဒိၣ်သဲစး
ကျဲကပူၤအဃိဟ့ၣ်ကညီကီၢ်တသ့ဘၣ်.အူနူးတဲဘၣ်စီၤဘးအူကၠံလၢသုဃ့ကညီကီၢ်န့ၣ်ပ၀ဲပဟ့ၣ်သုတသ့အ
ဃိလၢခံကတၢၢ်န့ၣ်အိၣ်ဒၣ်ဘၣ်ဒုးလိာ်သးန့ၣ်လီၤ.တၢ်ဒုးမ့ၢ်ကဲထီၣ်န့ၣ်ကညီဖိတဖၣ်မ့ၢ်ကျီပယီၤတဘီဒီးတမ့ၢ်
ပယီၤကဒီးလီၤအကိာ်ဒ်သိဖိအသိးဘၣ်. ကျီကဒါက့ၤ၀ဲခံဘီမ့ၢ်တချုးသနာ်က့ကျီ၀ဲတဘီသပှၢ်ကတၢၢ်
လီၤ.လၢအနံၣ်(၆၀)အတီၢ်ပူၤတမ့ၢ်လၢကညီပယီၤကွၢ်လိာ်အမဲာ်ကမုာ်ဘၣ်.

စီၤဘးအူကၠံစံးဆၢအူနူးလၢတၢ်ကဲထီၣ်သးဒ်န့ၣ်တသ့ဘၣ်ပတၢ်ကိးသြတီ(၄)ဘီအပူၤပပာ်ဖျါထီၣ်ဖျါဖျါလီၤ
တံၣ်လီၤဆဲးလီၤ.ပ၀ဲပဟဲခဲအံၤတဖၣ်ပမ့ၢ်ကညီဒီကလုာ်အခၢၣ်စးတဖၣ်အဃိပဘၣ်ပာ်ဖျါကညီအတၢ်ဘၣ်သး
န့ၣ်လီၤ.ပမူပဒါမ့ၢ်ပကဃ့တၢ်,တၢ်ဟ့ၣ်တဟ့ၣ်န့ၣ်မ့ၢ်သုမူသုဒါလီၤ.တဲသကိးတၢ်အါမံၤအါကလုာ်၀ံၤအူနူးအၢၣ်
လီၤ၀ဲလၢကက့ၤကွၢ်ဆိကမိၣ်ဒီးကစံးဆၢက့ၤကညီတဖၣ်အတၢ်ဃ့န့ၣ်လီၤ.ဖဲ၁၉၄၈နံၣ်လါမးရှး(၁၈)သီအနံၤ
န့ၣ်အူနူးအတၢ်စံးဆၢတုၤ၀ဲဒီးစံး၀ဲဒ်အံၤမ်ကညီဖိတဖၣ်ကဃ့တၢ်အခွဲးအယာ်လၢဘျီၣ်ဒိၣ်ပူၤန့ၣ်လီၤ.လၢတၢ်
ဂ့ၢ်ဒ်အံၤအဃိKNUဒီး(ဖဆပလ)အတၢ်ထံၣ်လိာ်ကတၢၢ်ကွံာ်၀ဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.

(ဃ)တၢ်ဖ့ၣ်ဆၢဆူၣ်ထီၣ် ဒီးတုၤဆူစုက၀ဲၤတၢ်ပၢၢ်ဆၢ
တုၤမ့ၢ်တၢ်ထံၣ်လိာ်သးဒီးအူနူးဟးဂီၤကွံာ်၀ဲအလီၢ်ခံပယီၤတၢ်ပရၢတဖၣ်ကွဲးတၢ်တခီတၢၤလၢကညီအဂ့ၢ်အ
ကျိၤပဲာ်အၢပဲာ်သီကညီဖိတဖၣ်အကလုာ်ကလုာ်ဒ်အမ့ၢ်ပှၤမၤတၢထီၣ်တၢလီၤတၢ်တမျိာ်တမျာ်ပှၤတၢ်မၤတ
အိၣ်ပှၤဃိၣ်ဖိလၢအနံၣ်တပှဲၤထီၣ်ဒံးဘၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.သုးဖိသီတဖၣ်အံၤတမ့ၢ်ပှၤလၢအနၢ်ပၢၢ်သုးအတၢ်သိၣ်
တၢ်သီဒီးပှၤတဖၣ်လၢအတၢ်ဒိကနၣ်တအိၣ်ဘၣ်.အါတက့ၢ်မ့ၢ်ပှၤလံၢ်လူၣ်ကျူရှါလၢအမၤအၢမၤသီတၢ်တဖၣ်
န့ၣ်လီၤ.လၢဒူသ၀ီတနီတရံၣ်ဟီၣ်က၀ီၤတကပၤတခီ(ဖဆပလ)အနီၣ်လဲာ်ပှၤဖီၣ်စုက၀ဲၤတဖၣ်မၤအၢမၤသီ
ထီၣ်တၢ်,ဖီၣ်ကညီဖိဟံးန့ၢ်အစုက၀ဲၤဟံးန့ၣ်တၢ်ဖိတၢ်လံၤဂုာ်ဆူၣ်ဖျိးဆူၣ်တၢ်အိၣ်ထီၣ်၀ဲန့ၣ်လီၤ.တၢ်မၤအၢမၤ
သီတဖၣ်ယံာ်ထီၣ်ယံာ်ထီၣ်အဃိ​ KNDOတဖၣ်ပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်အသးဒီး​ MNDOဒီးထီၣ်ဟံးန့ၢ်မီၣ်လမၠဲၣ်,ဒူသထူၣ်,
ရှွ့ၣ်ကၠံၣ်,လၢၢ်ဒိၣ်၀့ၢ်တဖၣ်ဖဲ၁၉၄၈နံၣ်လါအီကူ(၃၁)သီဒီးလါစဲးပထ့ဘၢၣ်(၁)သီအနံၤန့ၣ်လီၤ.(ဖဆပလ)ပဒိၣ်တဖၣ်ဟဲထံၣ်လိာ်သးဒီး KNU ခိၣ်နၢ်တဖၣ်ဒီးဃ့ကညးလၢကဟ့ၣ်က့ၤ၀့ၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
တယံၣ်ဘၣ်ဒီးပထံၣ်ဘၣ်(ဖဆပလ)ပဒိၣ်ဟးလူၤဟံးန့ၢ်ကညီစုက၀ဲၤတဖၣ်လၢကညီစိာ်စုက၀ဲၤသ့ၣ်တဖၣ်အိၣ်
ခဲလၢာ်န့ၣ်လီၤ.စှၤသီအလီၢ်ခံတၢ်ဖီၣ်ကဒီးKNDO,MNDOခိၣ်နၢ်သ့ၣ်တဖၣ်လၢမီၣ်လမၠဲၣ်,ဘျံးဒ၀ဲၢ်,သၣ်ယၣ်၀ၣ်
တံၣ်,ဟီကတးဒီးတၢ်လီၢ်အဂၤတဖၣ်စ့ၢ်ကီးခဲလၢာ်န့ၣ်လီၤ.အဆၢကတီၢ်ဖဲန့ၣ်ပယီၤဖီၣ်စုက၀ဲၤတဖၣ်နုာ်လီၤ
ခးဒူးသ၀ီတဖၣ်ဖဲအအိၣ်ဖဲဘျံးဒ၀ဲၢ်ဟီၣ်က၀ီၤပူၤမ့ၢ်ဂ့ၤ,မၤတံာ်တာ်တၢ်လဲၤတၢ်က့ၤအကျဲမ့ၢ်ဂ့ၤအဃိတၢ်ဖ့ၣ်ဆၢ
တဖၣ်ယံာ်ထီၣ်ဆူၣ်ထီၣ်လၢကညီဒီးပယီၤအဘၢၣ်စၢၤန့ၣ်လီၤ.

မ့ၢ်လၢတၢ်အၢတၢ်သီဒ်အံၤသိးအဃိလၢတၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်ထီဒါ(ဖဆပလ)ပဒိၣ်တၢ်မၤတတီဒ်အံၤသိးအဂီၢ်ဖဲ
၁၉၄၉နံၣ်လါယနူၤအါရံၤ(၂၇)သီအနံၤန့ၣ်ကညီတဖၣ်ဟံးန့ၣ်တီအူ၀့ၢ်ဒီဖျၢၣ်ဒီးဖဲလါယနူၤအါရံၤ(၂၈)သီအနံၤ
န့ၣ်ထီၣ်ဒုးပသံၣ်၀့ၢ်န့ၣ်လီၤ.ဒ်န့ၣ်အသိးပယီၤ(ဖဆပလ)အသုးတဖၣ်စ့ၢ်ကီးဖဲ၁၉၄၉နံၣ်လါယနူၤအါရံၤ(၂၈)သီ
အနံၤလဲၤက၀ီၤKNUလီၢ်ခၢၣ်သး၀ဲၤလီၢ်ဖဲ၀့ၢ်တကူၣ်စါခၠီဒီးလါယနူၤအါရံၤ(၃၁)သီဂီၤခီလဲၤက၀ီၤ၀ဲKNDOလီၢ်
ခၢၣ်သးဖဲအ့စ့ၣ်ဒီးကညီအိၣ်တၢ်အလီၢ်အကျဲဖဲအ့စ့ၣ်အ၀့ၢ်ပူၤဒီးသမဲခဲလၢာ်၀ံၤစးထီၣ်ဒုးကညီဖိတဖၣ်ဒီးဘိးဘၣ်
ပာ်ဖျါ၀ဲဒၣ်လၢKNDO,MNDOမ့ၢ်ကရၢတဖိးသဲစးတဖၣ်ဘၣ်.အဃိပှၤကညီဖိတဖၣ်စ့ၢ်ကီးမ့ၢ်တဒုးဆၢခီၣ်ဆၢ
တၢ်ဘၣ်ဒီးကသံအဃိဖဲစုက၀ဲၤအိၣ်ဒီးအီၤခီၣ်ဆၢဒုၣ်ဒါဒီးဟ့ၣ်လီၤတၢ်ကလုၢ်ဆူကညီလၢကီၢ်ပယီၤပူၤခဲလၢာ်
လၢကဂဲၤဆၢထၢၣ်ထီဒါက့ၤ(ဖဆပလ)ပဒိၣ်ဖဲ၁၉၄၉နံၣ်လါယနူၤအါရံၤ(၃၁)သီနံၤအဃိကညီစုက၀ဲၤတၢ်ပၢၢ်
ဆၢအံၤစးထီၣ်၀ဲဖဲန့ၣ်လီၤ.
http://www.piemmamure.org/2011/06/blog-post.html