ပှၤကျီအီၣ်နးဖိ (ထွံၣ်မဲၢ်က့ၣ်… ဘျၢထီၣ် အကူာ် ၉)

Thursday, February 2, 20120 ဟ့ၣ်ခီၣ်မဲၣ်လီၢ်



စီၤက့ၣ်ဒီး ခၠူ၀ၣ် ဒီးနဲၣ်လူဘၢ် တဖၣ်လဲၤအိၣ်လၢ ပီၣ်လဲၣ်နံၤ ဘူးဒီး ဘီကီာ်ဝ့ၢ်ပူၤ လီၤ. သးပှၢ်တီဝူ ကျဲၤန့ၢ်အီၤဒီး စီၤက့ၣ် ငါန့ၢ်ဟံၣ် တဒိၣ်တဆံးတဖျၢၣ် လၢအအိၣ်ဒီး ကရၢၢ်ဖးလဲၢ် တဖျၢၣ်လီၤ. တချုးကျီနး ဒံးဘၣ် ယဲၢ်လါအတီၢ်ပူၤ အံၤအဝဲဒီး အသရၣ် ဒီးပှၤဖီမ့ၤ, ပှၤကကျီယုၤအီၤနး, ပှၤကစံၢ်အီၤ ဒီးပှၤဂၤလၢ အကမၤစၢၤ အီၤတဖၣ် ဟဲအိၣ်ဆိးဖဲ တၢ်လီၢ်အံၤလီၤ. စီၤက့ၣ်ဘျုးလီၤသးဒီး မၤလိတၢ်ခဲလၢာ် ဖဲအသရၣ် သိၣ်လိအီၤ သ့သမၠး န့ၣ်လီၤ.

မ့ရ့ၣ်ဒီး ယီၣ်စွါ ဖျီသးဝံၤလံ. စီၤက့ၣ်ဒီး ခၠူ၀ၣ် လဲၤဖျီအီၤ လၢတၢ်သးဖှံ အပူၤလီၤ. ခၠူ၀ၣ် မၤမုာ် ကမျၢၢ်အသးလၢ တၢ်ဒ့ ဝါဧိၤလံန် တဒိးကွဲဘၣ်. မ့ရ့ၣ်ဒီး ယီၣ်စွါ လဲၤဟးအိၣ်လၢ သးပှၢ်တီဝူ အဟံၣ်လၢ ကံၢ်မဲ ကစၢၢ်ခိၣ် တဖျၢၣ်လီၤ. တၢ်သးသယုၢ် မ့ရ့ၣ်တမၤတံာ်တာ်လၢၤ ဘၣ်စီၤက့ၣ် အါအါဘၣ်. ကူၢ်ဘျီကူၢ်ဘျီ ဒုသ့ၣ်နီၣ်ဒံးဝဲယၢာ်, နီၣ်က့ၤအသးဒီးစံး, “မ့ရ့ၣ်ကဲထီၣ် ယသိၣ်ယီၣ်စွါ အမါလံ.” ဝံၤမၤနၢၤထုးက့ၤ အတၢ်ဆိကမိၣ် တဘျီဃီလီၤ. တၢ်ဆိကမိၣ်ကမၣ်န့ၣ် ဟဲပၢၢ်ထီၣ်ချ့သနာ်က့, ပမ့ၢ်တပျဲ အခွဲးလၢ ကအိၣ်ယံာ်အိၣ်ထၢ အီၣ်လီၤကလိၤ တၢ်လၢ ပသးကံၢ်ပူၤဘၣ်ဒီး မၤဆါပှၤတသ့ဘၣ်.

စီၤက့ၣ်ဃ့ၢ်, စံၣ်, ကျီဒိးနးဒီး အသကိး သ့သ့နံၤ, အိၣ်ဘှံးတစိၢ် တစိၢ်ဒီး ပှၤစံၢ်တၢ်သ့တဂၤ စံၢ်ဖှူးန့ၢ်အီၤ လၢညၣ်တီသွ့သိ, ဒ်သိး အထူၣ်အပျၢ် တဖၣ် ကအိၣ်လီၤကဆှၣ် ဝဲန့ၣ်လီၤ. ဒိၣ်တၢ်ထီ ၅ ပ့ၣ် ၈.၅ စုမုၢ်ဒိၣ်, သအိအိၣ်သၢဆံဃိး စုမုၢ်ဒိၣ်, ဖျၢၣ်တလၢာ် ဒ်ခ့ယုၢ် အသိးဒီး ပှၤကွၢ်ဖျါလီၤဂာ်မး ပိာ်ခွါစဲာ်နိး တဂၤလီၤ.

နဲၣ်လူဘၢ်စံးဘၣ်အီၤ, “စီၤက့ၣ်ဧၢ, နဘၣ်မၤနၢၤ တၢ်လၢ တၢ်ကူၣ်သ့အပူၤလီၤ. နဘၣ်သူ နခိၣ်နူာ်လီၤ. နတဘၣ်သးထီၣ် ဖုးဒီး မၤကမၣ်တၢ်ဘၣ်. နမ့ၢ်သး မုာ်သးခု, ဆိမိၣ် တၢ်ထံဆး န့ၢ်နဒုၣ်နဒါ တခီဒီး နကနၢၤ အီၤသပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ.”

“နဲၣ်လူဘၢ်ဧၢ, နသါတဲပၠးစါယၤ ဘၣ်ဃး ခၠဲၣ်ပယဲၣ် နဲၣ်အူခၠဲး အဂ့ၢ်တဘီလဲၣ်.”
လူဘၢ်စံးဆၢအီၤ, “ပှၤအံၤ စဲာ်နိးတဂၤမးလီၤ. မ့ၢ်ပှၤဟးထီၣ်လၢ ြဖၣ်စ့ၣ်သုး လၢအ့ၣ်ဒိၣ်ခၠဲနၣ် လီၤ. ကဲထီၣ် သုးဒီး သုးအခၠဲပယဲၣ်ဝံၤ, အနံၣ်ပှဲၤထီၣ် ဟးထီၣ်ကွံာ် ကဲထီၣ် အ့ဒိၣ်ခၠဲနၣ် ဒီကီၢ် အခၠဲပယၢၣ်ဝံၤ, ဟဲခီကဒီးဆူ ယူၣ်တရၣ်, ကဲထီၣ်ခၠဲပယဲၣ် ဖဲအံၤ ယံာ်ယဲၢ်နံၣ်လံ. အသးအိၣ် ခံဆံခွံ နံၣ်ဘျဲၣ်လံ. ဘၣ်ပဲအပ့ၢ်အချ့ ဒံးအဖၢလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အိၣ်တမံၤ, အဝဲမ့ၢ် တကျီနးအခါ, အူခၠဲး ကလုာ်ကလိၤ ဒီး အီသံးအါမး လီၤ. ဘူးကလိာ်ကွဲ တခီမး ဆိကတီၢ် ကွံာ်ဝံၤမၤဆူၣ် ထီၣ်က့ၤ အဂံၢ်အဘါ လီၤ. တၢ်တမံၤအံၤ, မ့ၢ်တၢ်မုၢ်လၢ် ဖးဒိၣ်လၢနဂီၢ်လီၤ. နနစၢ်န့ၢ်အီၤ, နအိၣ်ကဆှဲအိၣ်ကဆှီ နသးလီၤ. နတူၢ်အဝဲမ့ၢ်ယံာ် တခီနၣ်ရံၣ် ဒီး အဝဲ ကလီၤဘှံးကွံာ် ပှီၢ်ပှီၢ် ဒီး ကကဲထီၣ် ပအံလၢ နကမီၢ် အီၤ အဂီၢ်သၢၣ်. တၢ်ဘၣ်ယိၣ် အိၣ်ဖဲ တခီနၣ်ရံၣ် အတီၢ်ပူၤအံၤန့ၣ်လီၤ.”

ဒီးနဲၣ်လူဘၢ် သိၣ်န့ၢ်စီၤက့ၣ်ဒ် အထံၣ်ဝဲ အြကၢးအသိး န့ၣ်လီၤ. အဝဲအနီၢ်ကစၢ် တဘျီဘျီ, ပှၤဂၤတဖၣ် တဘျီဘျီ, ဒီး ကျီစီၤက့ၣ် တအိၣ်ဘှံးအိၣ်သါ တုၤအပှဲၤထီၣ် တခီနၣ်ရံၣ်လီၤ. စီၤက့ၣ် ဘၣ်ဒီဆၢ တၢ်ကျီ, တၢ်ဆဲးလၢ ကပိာ်ကပၤ, လၢထးလၢလာ် တဖၣ် ဆွဲးဆွဲး လီၤ. တၢ်လိာ်ကွဲ လၢာ်သူၣ်လၢာ်သး တခီနၣ်ရံၣ်, အိၣ်ဘှံးသၢမံးနံး တဘျီထဲ တမံးနံး အံၤ တမ့ၢ်တၢ်ဖိသၣ်ဘၣ်. ပှၤဟါဟဲၤသါဟီၤ, ကပၢၤဒိၣ် ကနိယွၤ လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် စီၤက့ၣ်ခီၣ် တၢ်လီၤဘှံး ယံာ်ထီၣ် န့ၢ်ဂ့ၤထီၣ်ဝဲဒီး ခံလါလဲၤပူၤကွံာ် တခီ ခီၣ်ဆၢ ပှၤခံဂၤ သၢဂၤ လၢဒီနၣ်ရံၣ်ညါ အတီၢ်ပူၤ န့ၢ်ဝဲဒၣ် လီၤ.

နဲၣ်လူဘၢ်ထံး်ညီနုၢ် နဲၣ်အူခၠဲး အတၢ်ကျီ အကျဲတဖၣ်ဒီး မၤလိစီၤက့ၣ် လၢကဘၣ်ခီၣ်ဆၢအီၤ သ့သ့ ဘၣ်ဘၣ် ခဲလၢာ်လီၤ. လၢန့ၣ် အမဲာ်ညါ အဝဲမၢစီၤက့ၣ် လိာ်ကွဲတၢ်ဝံၢ် သ့ၣ်ကူးကျီၣ် သ့သ့နံၤ ဒ်သိး ကမၤရှိၣ်ထီၣ် အစုဒ့ ယံာ်ထီၣ်ဒိၣ်ထီၣ် လီၤ. ဒီး သိၣ်လိစီၤက့ၣ် ဒ်သိး ကသ့မၤဂ့ၤထီၣ် အတၢ်ကျီ အကျဲခူသူၣ် လၢအသိၣ်လိ စီၤက့ၣ်လၢ လၢၢ်ဟ့, တၢ်မၤလီၤတဲာ်, မၤကၢ်ကွံာ် ပှၤအနး အကျဲ န့ၣ်လီၤ. စီၤက့ၣ် ဟ့ၣ်လီၤ သးဆူ နဲၣ်လူဘၢ် အစုပူၤ လၢလၢပှဲၤပှဲၤ လီၤ.

တနံၤတခီၣ် သးပှၢ်တီဝူ ဟဲပၢၢ်ထီၣ်, ဟဲကွၢ် စီၤက့ၣ်သိၣ်လိ အသးဒီး ထံၣ်ဘၣ်စီၤက့ၣ် အဖံးအညၣ် ဖဲအဘီၣ်လီၤအီကၠံ ခါဒီး ကမၢကမၣ် မးဝဲလၢ အဘိဒီး အညၣ်တဖၣ် ဖျၢၣ်ဃံလၤ မးဝဲအဃိလီၤ.

“စီၤက့ၣ်ဧၢ, ကိၢ်တဂ့ၤ ဖါတံၢ်တဲနၤ ဖါတံၢ် ကမၤတုၤပှၤဟဲ ကွၢ်ကီတၢ် ကအိၣ် သၢကလးဘျဲၣ်သၢၣ်. ယဆိမိၣ် ပှၤဟဲဒါခီ ယဲၢ်ကလးဘျဲၣ် တခီဒံး. တၢ်ပရၢ တဖၣ်ပာ်ဖျါ ထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤယူၣ်တရၣ် ဖိတံၢ်နီၢ်နၤ တဂၤ အံၤ ကဂုာ်မၤန့ၢ်က့ၤ ခၠဲပယဲၣ် အလီၢ်လၢ ပှၤအ့ၣ်ဒိၣ် ခၠဲနၣ် တဂၤအစုပူၤနဲာ်, စီၤပၤ အနီၢ်ကစၢ် ဟ့ၣ်လီၤလံ ကလုၢ်လၢ သါဒီးသါဟံၣ်ဖိဃီဖိ အဂီၢ် ပှၤဘၣ်ပာ်လီၤဆီ န့ၢ်သါ လီၢ်ဆ့ၣ်နီၤ ယဲၢ်ဆံလံ. ကွၢ်ထ့ၣ်ဧၢ, တဘျီညါအံၤ ပှၤကဟဲအါထဲလဲၣ် န့ၣ်နကထံၣ်ဘၣ် ကီးသၢၣ်. ဖါတံၢ် အစ့ခံကလး လၢကတီၣ်ထီၣ် လၢနဂီၢ်ဒု ရှူတန့ၢ် နီတစုဘၣ်.”

“တၢ်ဘျုးလီၤဖါတံၢ်ဧၢ, နမၤစၢၤယၤ ဘၣ်ဃး တၢ်တၤစ့တခီ မၤသးဒ်လဲၣ်.”
“နစ့ တကလီၢ်ယဲၢ်ကလး လၢနဟ့ၣ်ယၤန့ၣ် ယပာ်လီၤ အလီၢ်ဝံၤလံ. တရူးသထ့ ဟိးစ့ၢ် လၢအ့ဒိၣ်ခၠဲနၣ် တဂၤ တူၢ်လိာ်ဝဲ, ဒီးသါကလိးဝဲ တထ့းကီၣ်န့ၣ် သၢထ့းကီၣ်လီၤ. ကိၢ်တဂ့ၤ.”

သးပှၢ်တီဝူ ကတီၤတၢ်ဒီး ဘူးကက့ၤအဆၢ, ကိးဃီၤနဲၣ်လူဘၢ် ထုးထီၣ်ဟ့ၣ်အီၤ ပလီလၢၢ်ဝါဖိ ဆံးကိာ်ဖိ တဖျၢၣ်ဒီးစံး, “လူဘၢ်ဧၢ, ယမၤလိာ်ကသံၣ်ပလီအံၤ လီၤဆီဒၣ်တၢ်လၢ နကဒုးအီစီၤက့ၣ် လၢကကျီနး အနံၤ န့ၣ်လီၤ. ဖဲအကျီဝံၤ အိၣ်ဘှံးတမံးနံး အခါ, တ့ၢ်လီၤ စီၤကသံၣ်အံၤ သၢလီၤစီၤလွံၢ်လီၤစီၤ လၢနွါနုၢ်ထံ ကိၢ်အပူၤဒီး ဒုးအီအီၤ တက့ၢ်. ကမၤဆူၣ်ထီၣ်အီၤလီၤ ဆီဒၣ်တၢ်လီၤ. ကသံၣ်အံၤ ပာ်ဃုာ်ဒီး ဘီၣ်သိၣ် နုၢ်ထံလီၤ. သးပ့ၤနီၣ်တဂ့ၤ ဧီၢ်.”

ဆံးဆၣ်လါထီၣ် အသီတဆံနံၤ မ့ရ့ၣ်ဒီး ယီၣ်စွါ ဟဲအိၣ်သကိး ကွၢ်ကီစီၤက့ၣ် လိာ်ကွဲဝဲလီၤ. ယီၣ်စွါ တဂၤဒု တလီၤဆီဘၣ်. ဒ်သိး ဒၣ်လၢညါခီ ရဲရဲရီရီလီၤ. ဟးကတိၤ တၢ်တမံၤစဲတမံၤ လီၤ. မ့ရ့ၣ် တခီ လဲလိာ် အသးတစဲးညါလီၤ. တဖျါသးအုးကီးဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် တဖျါ သးဖှံ စ့ၢ်ကီးဘၣ်. မၤသး ဂၢၢ်ဂၢၢ်, ဖျါသးပှၢ်ထီၣ်, အိၣ်သညူး သပှၢ်မးဝဲလီၤ. တကတိၤတၢ် အါအါဒ် လၢခံလၢလာ် လၢၤဘၣ်. မ့ၢ်ကတိၤ တၢ်တဘျီဘျီ ဒီးဖျါလၢ အဆိမိၣ်ဝဲ ထံထံ ဆးဆး ဝံၤမး ကတိၤဝဲလီၤ. သ့ပၢၤက့ၤ အအံၣ်မိရှၢၣ်, သးသဟီၣ်တဖၣ်, လၢတၢ်ဆိကမိၣ် အစိကမီၤလီၤ. ယကဲထီၣ် မါတဂၤလံ, ယဘၣ်တီ ဒီးမါအလီၢ်လီၤ. စံးလီၤ နီၣ်လီၤက့ၤ အသး ထီဘိလီၤ.

ဘူးကက့ၤအဆၢ, ယီၣ်စွါထုးထီၣ်ဟ့ၣ် တီၢ်စီၤက့ၣ် လၢပဒဲခီၣ်ဃ့ဖိ တခီဒီးစံး, “စီၤက့ၣ်ဧၢ, မ့ရ့ၣ်ဒီး ယၤ ပတၢ်ဟ့ၣ်နၤ တၢ်ပနီၣ်ဖိအံၤ လၢနကနၢၤတၢ် အဂီၢ်လီၤ. ပှၤမုၢ်နုာ်ဖိ တဖၣ် နာ်အီၤ ဒိၣ်မးလီၤ.”
“တၢ်ဘျုးဒိၣ်မး သိၣ်ခံဂၤဧၢ,” စီၤက့ၣ် စံးဆၢက့ၤပှၤဒီမါ၀ၤ ခံဂၤအံၤ လီၤ. ဝံၤဒီး လဲၤဆှၢက့ၤအီၤဆူ အသိလ့ၣ် အိၣ်အလီၢ်လီၤ.

တၢ်ဆၢကတီၢ် အိၣ်တီၢ်တသီ နံၤန့ၣ်, ြဖၣ်သူဝါ, စီၤဝါဒီး စီၤလါ တဖၣ် ဟဲတုၤလၢ လၢၢ်ဟ့ ဒီး ဟဲအိၣ်သကိးဝဲလီၤ. စီၤက့ၣ် သးခုမးဒီး သံကွၢ်သံဒိး ဘူးတံၢ်တဖၣ် အဂ့ၢ်ဒီး ပှၤစံးဘၣ်အီၤ လၢပှၤအိၣ်မုာ် အိၣ်ခုၣ်ဝဲ ခဲလၢာ် အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ.

စီၤဝါ, “စီၤက့ၣ်ဧၢ, နဖါတံၢ် စီၤဘျဲၣ်တဂၤ မိၣ်ဟဲသးနးမး ဘၣ်ဆၣ် တချုးဘၣ်. ဟ့ၣ်လီၤယၤ စ့ယဲၢ်ကထိ ထ့းကီၣ် လၢယကတၤန့ၢ်အီၤ လၢနကနၢၤတၢ် န့ၣ်လီၤ.”
စီၤက့ၣ်နံၤထီၣ်ဒီးစံး, “ဖါတံၢ်စီၤဘျဲၣ် တတၤစ့နီတဘျီနဲာ်, တဘျီအံၤ တၤဝဲစ့ၢ်ကီးဧါ.”
“ဖိခွါဧၢ, မ့ၢ်ဒၣ် လၢကမၤဆူၣ်ထီၣ် နသးသၢၣ်. ပှၤခဲလၢာ် ဆၢဝဲလၢ နကနၢၤ, ဒီးစူးစ့ ခဲလၢာ် န့ၢ်ခံကလး ထ့းကီၣ် လၢ ယကဘၣ်တၤန့ၢ်အီၤ န့ၣ်လီၤ. ယတၤအလီၢ် တအိၣ်ဘၣ်. ယကဟဲအဆၢ နမိၢ်ဟဲဒုး သ့ၣ်ညါ ယၤလၢ နကနၢၤတၢ် သပှၢ်တၢၢ်လီၤ.”

တၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤ မၤဆူၣ်မး စီၤက့ၣ်အသးလီၤ.
ြဖၣ်သူဝါ တဂၤကတိၤလိာ်သး ဒီး အပျဲၢ်လီၢ်လံၤ နဲၣ်လူဘၢ်ဝံၤ ဟဲက့ၤဆူ စီၤက့ၣ်အအိၣ်ဒီး စံး, “စီၤက့ၣ်ဧၢ, ဖါတံၢ် နာ်လၢ နကနၢၤအဃိ ဖါတံၢ်ဖၢလီၤစ့ ခံကလီၢ် ထ့းကီၣ်ဝံၤလံ, မၤနီၢ်မးထ့ၣ်ဧၢ.”

တဟါန့ၣ် စီၤက့ၣ်မံဆိဆိ, ဒီးပၢၢ်ထီၣ်ပှဲၤမးဒီး ဂံၢ်ဘါဒီး တၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ကနၢၤတၢ်လီၤ. တဂီၤန့ၣ် တအီၣ်မ့ၤ ဘၣ်. အီဆီဒံၣ် သၢဖျၢၣ်, အီနွါနုၢ်ထံ လၢနဲၣ်လူဘၢ်ဃါဃုာ်ဒီး သးပှၢ် တီဝူအကသံၣ်ဖီၣ်စှၤ လီၤစီၤ လီၤ. ဝံၤဒိးထီၣ်သိလ့ၣ် လဲၤဆူဘီကီာ်လီၤ. တၢ်ကျီနး ကစးထီၣ် မုၢ်ထူၣ်တဆံခံ နၣ်ရံၣ် ပှဲၤဆၢၣ်ကလာ် လီၤ.

တၢ်ြပၢကသ့ၣ် အကဝီၢ် လၢဘီကီာ် ဝ့ၢ်ချၢ ဘၣ်တၢ်ဒူၣ်ဝးတရံး အီၤလၢတၢ်ကျီနး တဘျီအံၤ အဂီၢ်လီၤ. လၢတၢ်ခၢၣ်သး တခီ ပျဲၢ်စီၢ် ဖးထီစီၤစုၤဒီး ဟီၣ်ခိၣ် ဃုပ့ၣ် ဘၣ်တၢ်ပာ်အီၤ, ကၣ်ဝးတရံးအီၤလၢ ပျံၤလီၤ. တၢ်ဒုးဘၢ အခိၣ်ဒီး တၢ်ကံးညာ်ဝါ ဒ်သိး မုၢ်သုတဆဲးလီၤ ဘၣ်ပှၤကျီ တၢ်ခံဂၤ အမဲာ်ချံ တဂ့ၤလီၤ. လီၢ်ဆ့ၣ်နီၤ တဂ့ၢ်ဘၣ်တဂ့ၢ် အိၣ်ဝးတရံး ပျဲၢ်စီၢ်အံၤ, တဂ့ၢ်ဒီးတဂ့ၢ် ထီထီၣ်ပှီၢ်ပှီၢ် ဆူတၢ်လီၢ်ခံကတၢၢ် တခီန့ၣ်လီၤ. ပှၤကွၢ်ကီ တၢ်တဖၣ် ဘၣ်အိၣ်လၢ တၢ်ကိၢ်ကျါလီၤ. ကွၢ်ဝဲမုာ်ကစီဒီ, ဟဲကၢၢ်ခိၣ် ကုာ် ခိၣ်သလုး တဖၣ်လီၤ.

သုးဖိဒီး ပလံးတဖၣ် ဘၣ်အိၣ်ခိးတၢ်လၢ တၢ်ချၢတခီလီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ စီၤပၤဒီး ပှၤဖးဒိၣ်အါဂၤ ကဟဲဝဲလီၤ. နၣ်ရံၣ်တချုးဘၣ်တခီနၣ်ရံၣ် ဒီး တၢ်လီၢ်ပှဲၤကတံာ်ဝဲ လီၤ. ဒ်သိး ပှၤတၢ်သုတကၢၣ် အသးတဂ့ၤဒီး ပှၤသုးဖိ အပံတဖု ထီၣ်အူန့ၢ်ကမျၢၢ် အပံလၢပျဲၢ်စီၢ်ခိၣ် လီၤ. ပံသီၣ်ဒၣ်အတၢ်, ပှၤကလာ်ဒၣ် ပှၤတၢ်လီၤ. စီၤပၤ ဟဲတုၤဒီး ပှၤခဲလၢာ် ဂဲၤထၢၣ် သကုၤလီၤသးလီၤ. ဟါ, ပှၤကကျီနး ခံဂၤ ကဟဲခဲလဲၣ်.

အိၣ်ဒီး ကမျၢၢ် ြတး ထီၣ်ဝဲလီၤ. အါ, ခဲၠပယၢၣ် နဲၣ်အူးခၠဲး ဟဲထီၣ်လၢ ဆ့ကၤသတိၢ်ဂီၤတဘ့ၣ်, ဟဲထီၣ်ရှိၣ်ရှိၣ်, စံၣ်နုာ်လီၤ ဆွဲးကနာ် ဆူပျဲၢ်စီၢ်ပူၤ လီၤ. ဝံၤအဝဲတီၤလီၤ ကဒွံကျိာ်ဝဲလၢ စီၤပၤမဲာ်ညါဝံၤ, က့ၤဆ့ၣ်နီၤက့ၤ ဝဲလၢ အလီၢ်ဆ့ၣ်နီၤ လိၤလၢ တၢ်သနၢၣ် လီၤ. ပှၤြတးထီၣ်ကဒီးလံ. ပှၤတၤ ခၠဲပယဲၣ် စီၤက့ၣ် ဟဲလံနၤဧၢ. စီၤက့ၣ်ကၤ ဆ့ကၤအဝါ ဟဲထီၣ်ကပျဲာ်ကပျဲာ် လီၤဂာ်ဘီၣ်သိၣ်ဟး ဒီး လဲၤနုာ်လီၤကစုဒု ဆူပျဲၢ်စီၢ်လိၤလီၤ. ဟ့ၣ်တၢ်ယူးယီၣ်လၢ စီၤပၤဝံၤ, ဟ့ၣ်ကဒီးဝဲဆူ ကမျၢၢ်ဝံၤဒီး က့ၤဆ့ၣ်နီၤက့ၤ ဝဲလီၤ. အူခၠဲး ကွၢ်ဟ့မးစီၤက့ၣ် မၤသးဒ် ဘီၣ်သိၣ်သါကယူၢ်လီၤကွံာ် ဒုၣ်ဒါအသိးလီၤ. စီၤက့ၣ်နံၤကမှံဆၢအီၤလီၤ. သကုးလီၤခိၣ်လၢ တၢ်ယူးယီၣ် အပူၤလီၤ.

တၢ်ခိၣ်တၢ်နၢ် တဂၤ ဟဲစိာ်နးခံစူၣ် လၢသ့ၣ်တလါပူၤ, ဒုးထုး အူခၠဲးဒီး စီၤက့ၣ်တၢ်ဖးလီၤ. အူခၠဲးမၤန့ၢ် တၢ်ဖးလၢ ကဘၣ်ဃုထၢနးလီၤ. ဒီးဃုထၢ ဝဲလီၤတံၢ်လီၤဆဲး လီၤ. စီၤက့ၣ်ဖီၣ်ထီၣ် လၢအအိၣ်လီၤတဲာ် တစူၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ခိၣ်တဂၤ ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ ပှၤခံဂၤ အံၤလၢ တၢ်ကျီနး တၢ်သိၣ်တၢ်သီဝံၤ က့ၤလီၤက့ၤဆူ တၢ်ဖီလာ်လီၤ. လၢစီၤပၤလီၢ်ခံ တဂ့ၢ် စီၤက့ၣ်ထံၣ်ဃီၤ မ့ရ့ၣ် ယီၣ်စွါ သးပှၢ်တီဝူ, ြဖၣ်သူဝါ, စကီၤစီၤဝါ ဒီး စီၤလါတဖၣ်လီၤ. အဝဲဝံၢ်၀ၢ်ဃီၤစု နူးဆဲးအီၤလီၤ. ပှၤလၢ စီၤက့ၣ် အသနၢၣ်ခံဂၤလၢ ကမၤစၢၤအီၤ အဂီၢ် တခီမ့ၢ် နဲၣ်လူဘၢ်ဒီး ခၠူ၀ၣ်လီၤ.

မိၤသီၣ်ထီၣ် ပံသီၣ်ထီၣ်ဒီး, ပှၤခံဂၤ လဲၤဃီၤဆူ ပျဲၢ်စီၢ်ခၢၣ်သး, ထိးလိာ်အနး ဒ်ညီနုၢ်အသိး, တရံးက့ၤ တဝီဝံၤ စးထီၣ်ကျီလီၤ. ဒ်ညီနုၢ်အသိး, အူခၠဲးတဘျံးကျီ စီၤက့ၣ် ချါချါလီၤ. မုၢ်လၢ်ဝဲလၢ ကမၤနၢၤ ကွံာ်အီၤချ့သဒံး လၢတၢ်ချ့တၢ်ပ့ၢ် အပူၤ ဒ်အမၤနၢၤ တ့ၢ်လံပှၤဂၤ တဖၣ်အသိး လီၤ. စီၤက့ၣ် ကွၢ်လၢ် ပာ်စၢၤ သိၣ်လိပာ်စၢၤသးလၢ တၢ်အံၤအဂီၢ်ဒီး လိာ်ကွဲတၢ်ဒီတဒၢ သး အတၢ်လိာ်ကွဲ တခီလီၤ. အူခၠဲးဆဲးလၢ ထးလၢလာ်, ဆဲးလၢကပၤ, ကၢ်ချံးလီၤခီၣ်, ဆၢထၢၣ်, ခီၣ်စ့ၣ်ပာ်ဝဲလၢ တၢ်မဲာ်ညါ, တရံးတရး မးဝဲ အမၠိမၠိလီၤ. ပှၤကွၢ်ဂ့ၤမး, ပှၤသးလီၤကတုၤ မးလီၤ. ပှၤသးစၢ် ဖျိသီခီလ့ၣ် မံၤတဟူသၣ်တဖျါ တဂၤအံၤ တူၢ်ခၠဲပယၢၣ် အံၤဘၣ်ကန့ၢ်ဧါ. ပှၤသးသံးစၢၤ မးစီၤက့ၣ်လီၤ. ြဖၣ်သူဝါ တဂၤ ဂံာ်သဘျုၣ်ကွၢ်ကီ တၢ်မဲာ်တကျိၣ်နါတကျိၣ် တဘီလီၤ.

ကျီလိာ်သး ပှဲၤထီၣ်နွံဝီလံ. ဒီးတဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးဒံး နီတခီဘၣ်. အူခၠဲးဒွး က့ၤတဘၣ်အါအါ လၢၤဘၣ်. အကျီတၢ် အကျဲခူသူၣ် အိၣ်တီၢ်ထဲတဘိလီၤ. သဖှိဃီၤလၢခီၣ်စ့ၣ်, ဝံၢ်တရံးသး ြပးကနာ် ဆူခီၣ်ထွဲ ဝံၤဆဲးဖှိး ဃီၤစီၤက့ၣ်လီၤ. မၤတၢ်အံၤ ချ့မး, ဒီးဘူးကဘၣ် စီၤက့ၣ်အနုၢ်ထုးခိၣ်, စီၤက့ၣ်ပဒ့ၣ်သး ပူၤကါကနာ်, နးကနၣ် လဲၤဖျိကွံာ်ဖဲအစုနၢၣ်ခံ, ဘၣ်တရူာ်အီၤတစဲး ဒီး သွံၣ်ထီၣ်ဝဲလီၤ. ပှၤလၢ အတၤတၢ် လၢ အူခၠဲးအဂီၢ် တဖၣ် ြတးထီၣ်မးဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် စီၤက့ၣ်ပာ်အသး ဂၢၢ်ဂၢၢ် ဒီးလိာ်ကွဲဒၣ်ဝဲ ဆူညါခုၣ်ခုၣ်လီၤ. အစုသွံၣ်ယွၤလီၤ တအါတစှၤဘၣ်.

အဝီတဆံ တဘျီအံၤ ပှၤအိၣ်ကဆှီသးဒီး တအိၣ်ကဆှီသး အတၢ်လီၤဆီ ဖျါထီၣ်ဝဲလီၤ. လူဘၢ်မၤရာ် ကွံာ်သွံၣ်ယွၤ လီၤလၢ စီၤက့ၣ်စုတခီ, ဖှူလီၤန့ၢ်အီၤ လၢယူၣ်တရၣ် ကသံၣ်ခူသူၣ် တကလုာ် ဒီးတသွံၣ် လၢၤဘၣ်. စီၤက့ၣ် အီလီၤနွါနုၢ်ထံ ဒီးသးပှၢ်တီဝူ အကသံၣ်ဖဲ အိၣ်ဘှံှး အခါ တဘျီဘၣ်တဘျီလီၤ. တၢ်တဘှံး အသးဘၣ်. မ့မ့ၢ် အူခၠဲးအစု အခီၣ် စးထီၣ်ဃၢထီၣ်လံ. ကမျၢၢ်တဖၣ် တသ့ၣ်ညါဘၣ်. မ့မ့ၢ် ပှၤသ့ပှၤဘၣ် လၢတၢ်ကျီနး ဒ်လူဘၢ် အသိးထံၣ်တၢ်လီၤဆီလီၤ. တဲကသွံ စီၤက့ၣ်လၢ ကပာ်တီၢ် တၢ်ဒီတဒၢဒီး ဒိးကျီက့ၤ အူခၠဲးတခီ လီၤ. စီၤက့ၣ်ဒိးမး တူၤြပံးတူၤြပံးလီၤ. အိၣ်အိၣ် နဲၣ်လူဘၢ် တကျာ်ထးခိၣ်ချီကနာ်, စီၤက့ၣ်သဘျံးဃီၤ ဖူးလီၤစုထွဲအနး ဆူအူခၠဲး အနးခီၣ်ထံး, ဝံာ်တရံးအစုဒ့ သတူၢ်ကလာ်, ဒီးအူခၠဲး အနးဖျိး လီၤတဲာ် ကွံာ်ြခါ ကနာ်လီၤ.

အူခၠဲးမၤက့ၤ တဘၣ်ဘၣ်. အိၣ်ဒၣ် ဘၣ်ခီၣ်ရှူသးဒီး ယူာ်ထီၣ် အစုလီၤ. ကမျၢၢ်ဂဲၤထၢၣ် ြတးကလူလီၤ. တဘျီအံၤ ပှၤထံဖိကီၢ်ဖိဒၣ်ဝဲ, စီၤက့ၣ်တဂၤ ကဲထီၣ်က့ၤခၠဲပယဲၣ်လံ.

စီၤပၤလဲၤထီၣ်လၢပျဲၢ်စီၢ်ဖီခိၣ်, ကတိၤဒိၣ် စီၤက့ၣ်ဒီး ဟ့ၣ်လီၤဝဲခိၣ်ဖး ဖလါထူဖးဒိၣ် တဖျၢၣ်ဃုာ်ဒီး စ့တကလး ထ့းကီၣ် လဲးမး လၢကဘၣ်ထုးထီၣ် က့ၤဝဲလၢ စ့တၢးန့ၣ်လီၤ.

နဲၣ်လူဘၢ် ဒီးခၠူ၀ၣ် သဖှိဃီၤယိး ထီၣ်စီၤက့ၣ် လၢဖံဘၣ်ခိၣ်ဒီး စံၣ်ခဲခီမး လၢ တၢ်သးခုအပူၤလီၤ. တံၤသကိး ဒီး ဘူးတံၢ်ခဲလၢာ် ဟဲဝီၤဃီၤ စီၤက့ၣ်ဒီး ပှီၢ်အချၢ နူးဆဲးအီၤလီၤ.

မ့ရ့ၣ်ဟဲနူးဆဲးစီၤက့ၣ်, “ယသးခုမးလီၤ, စီၤက့ၣ်ဧၢ.”
“တၢ်ဘျုးလီၤ, မ့ရ့ၣ်ဧၢ.”
သးပှၢ်တီဝူစံး, “တဟါညါအံၤ, ယကွဲစီၤက့ၣ်, အသရၣ်နဲၣ်လူဘၢ်, ခၠူ၀ၣ်, ြဖၣ်သူဝါ, စကီၤစီၤဝါ, ဒီးစီၤလါတဖၣ် လၢကဟဲအီၣ်သကိး ဟါတၢ်အီၣ် လၢယဟံၣ်လီၤ.”

သံကွၢ်ပှၤတဂၤဘၣ်တဂၤ, ဒီးပှၤအၢၣ်လီၤ တူၢ်လိာ် အတၢ်ကွဲအဃိ, ကတိၤဃီၤတၢ်လၢ လီပျံၤထဲလံၣ်ဖိ ဆူအဟံၣ်, ဒီးတရူးဟိၣ်ထဲ တဖျၢၣ်ဒီး ကျဲၤလီၤ ဟါတၢ်အီၣ် တဘျီအံၤ တဘျီဃီလီၤ.

တၢ်အီၣ်သကိး တဟါအံၤ မ့ၢ်တၢ်မၤလၤကပီၤ စီၤက့ၣ်အတၢ်ကဲထီၣ် ယူၣ်တရၣ် ကီၢ်အပှၤကျီနးဖိ ခၠဲပယဲၣ်အဃိ, တီဝူ ခီၣ်လၢာ်စ့အါအါဂီၢ်ဂီၢ် လီၤ. တရူးတၢ်အီၣ်လၢာ်ဘူၣ်လၢာ်စ့ၤ ဖဲအအိၣ်ဒီး န့ၢ်သ့ အကလုာ်ဃုဆံ, ပၣ်ဃုာ်ဒီး ထိၣ်ဒ့ၣ်ဒံၣ်စုၣ်လၢအံသၣ် ယံာ်တ့ၢ်လံ အနံၣ် တကယၤဘျဲၣ်, ထိၣ်ပှာ်သူၣ်, ဆီကဆီ အပျ့ၤတဖၣ်လီၤ. တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ တၢ်ကမၤန့ၢ်တၢ် တဖၣ်အံၤ တအါကဲၣ်ဆိးဘၣ်. သနာ်က့ စ့နၢၤ တၢ်အဃိ, “ကသ့ၣ်မိၢ်လဲၤတၢ်သ့” ကစီဒီ လီၤ.

တၢ်သူထဲ ခွးထူ, နီၣ်တၢၤထူ, ဒီးတူၣ်ထူ, အစိးနါအိၣ်ဒီး တၤဒိၣ်နၢၤ တဖၣ်လီၤ. သးပှၢ်တီဝူ ငါန့ၢ်ဝ့ၢ်ဘီကီာ် အပှၤဒ့တၢ်အူတၢ် အမံၤအဒိၣ်ကတၢၢ်တဖု လၢကဟဲဒ့န့ၢ် ပှၤအီၣ်မ့ၤဖိတဖၣ် အတၢ်ဒီး ပှၤတဖု အံၤ အိၣ်ဒ့ဝဲလၢ ဟံာ်မဲာ်ညါ ဖီကရၢၢ်ပူၤတခီ, တၢ်သးဝံၣ် အသီၣ်ဟဲနုာ်လီၤ ကဖီဖီ ကဖီဖီဖိ ဆူ အီၣ်မ့ၤဒၢး ပူၤမုာ်မးလီၤ. ဖဲအအိၣ်ဘှံးအခါ, တၢ်လဲၤဟ့ၣ်အီၣ်ဟ့ၣ်အီ ပှၤဒ့တၢ်ဖိတဖၣ် အတၢ်အီၣ် တၢ်အီလီၤ. ဟီၣ်ခိၣ်ဖိ မၤမုာ်အသးသ့ကစီဒီ.

အီၣ်မ့ၤအီထံဝံၤ, ပှၤခဲလၢာ် က့ၤက့ၤဆူ တမှံၤဒၢးပူၤဒီး ဖဲန့ၣ် စီၤက့ၣ်အသကိး ခဲလၢာ် တဂၤဝံၤတဂၤ ဂဲၤထၢၣ် ကတိၤဒိၣ်က့ၤ စီၤက့ၣ်လီၤ.

စီၤက့ၣ်စံးဆၢက့ၤအီၤ, “ပၢ်, ဖါတံၢ်သးပှၢ်ြဖၣ်သူဝါ, ဒီးသးပှၢ် တီဝူ ဒီး တံၤသကိးကိးဂၤဒဲး သ့ၣ်ဧၢ, ဖျါလၢ သုသးပ့ၤနီၣ်ကွံာ် ယူၣ်တရၣ် ခၠဲပယဲၣ် လီၢ်လံၤ ယသရၣ် နဲၣ်လူဘၢ်လီၤ. ယကဲထီၣ် ခၠဲပယဲၣ် အသီခဲအံၤ မ့ၢ်လၢ အဃိဒီး လၢ သုတၢ်အဲၣ် မၤဆူၣ်ထီၣ် ယသးအဃိ န့ၣ်လီၤ. နဲၣ်လူဘၢ် ပၠးယၤ တၢ်ထံၣ်စိ လၢယကကဲထီၣ် ခၠဲပယဲၣ် သ့ဒီး အတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်ခဲလၢာ်န့ၣ် ဟ့ၣ်သါယၤ တလီကီဝဲဘၣ်. တဘျီလၢလၢၢ်ဟ့, ဒီးခဲအံၤ တဘျီကဒီး လၢဘီကီာ်, အဝဲဘျုးလီၤအသး လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့ လၢယဂီၢ်လီၤ. ယသ့ၣ်ညါ အတၢ်အဲၣ် ယၤဒီး မၤစၢၤယၤ သ့ဒိၣ်န့ၢ်သုဝဲ ခဲလၢာ် န့ၣ် ယစံးယဲသ့လီၤ. လၢသုမဲာ်ညါ, ခဲအံၤ ယစံးဘျုး က့ၤအီၤ အမဲာ်ညါ ယဃ့ကညး အီၤလၢ အဝဲကတူၢ်လိာ် ခၠဲပယဲၣ် အခိၣ်ဖး စ့တကလးဘး ဃုာ်ဒီး စ့အဂၤ ခဲလၢာ် ယဲၢ်ကလး ထ့းကီၣ်န့ၣ်လီၤ. (ပှၤခဲလၢာ်ဒဲအစုဝံၤဒီး စီၤက့ၣ်ထုးထီၣ် ဟ့ၣ်လီၤလံာ်ဒၢအိၣ်ဒီး စ့ယဲၢ်ကလး ထ့းကီၣ် အခၠဲးတဘ့ၣ် ဆူနဲၣ်လူဘၢ် အစုပူၤလီၤ.)

“ဘၣ်ဃး ဖလါထူ တဖျၢၣ်အံၤ ယသးအိၣ် အးလီၤအီၤ လၢသုခဲလၢာ် အစုပူၤ, ဒီးပာ်အီၤဖဲ တၢ်လီၢ်တပူၤ လၢ်လၢ်ဖဲ သုသးအိၣ် ပာ်အီၤလီၤ. မ့ၢ်ယတၢ်စံးဘျုး က့ၤသုလၢ သုတၢ်အဲၣ်ယၤဒီး မၤစၢၤသကိး ယၤဂၤမံၤ ဂၤမၠိအဃိန့ၣ်လီၤ.”

ပှၤကတိၤဂၤမံၤဂၤမၠိဝံၤ မ့ရ့ၣ်လ့စံး, “ယဆှၢနုာ်ယဲဒ်အံၤ လီၤ. ဒ်သိး ပှၤသးစၢ်, လီၤဆီဒၣ်တၢ် ပှၤကၠိဖိ လၢစီၤပၤဖိခီိလ့ၣ် တဖၣ် အသးကဆူၣ်လၢ တၢ်ကျီနး အတၢ်လိာ်ကွဲ အဂီၢ်အံၤ, ဒီးကကျဲးစၢး ဟံးဃာ် တီၢ်ခၠဲပယဲၣ် အလီၢ်န့ၣ်, မ်ပလဲၤပာ်ဖလါထူ အံၤလၢ စီၤပၤဖိခီလ့ၣ်ကၠိ အပူၤတက့ၢ်.”

စကီၤစီၤဝါမၤစၢၤ, ဒီးြဖၣ်သူဝါ မၤစၢၤမ့ရ့ၣ် အခံလၢ တၢ်သးမုာ် အပူၤလီၤ.
Share this article :

Post a Comment

ပှၤတဂၤလၢ်လၢ် မ့ၢ်အဲၣ်ဒိးဟ့ၣ်၀ဲ ခီမဲၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ ကွဲးပဲာ်ထံနီၤဖးတၢ်တမံၤမံၤလၢ တၢ်ဂ့ၢ်တခါအံၤအဖီခိၣ် မ့ၢ်ဂ့ၤ ဟ့ၣ်ခီမဲၣ် ဒီး ပဲာ်ထံနီၤဖးသ့လီၤ. လၢနဂီၢ် ခီမဲၣ်လီၢ် လီၤဟိအိၣ်ထီဘိဒီးတူၢ်လိာ်နတၢ် ပဲာ်ထံနီၤဖးဒီး တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်တဖၣ်လီၤ.

ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါသကိးကညီတၢ်မံမီၢ်ဖိလၢအခၣ်၀ဲထဲတမံၤလၢအမ့ၢ် Join This Site လၢအဖီလာ်အံၤတက့ၢ်. တၢ်ဘျုး...

 
ကညီတၢ်မံမီၢ်ဖိလၢအခၣ်၀ဲ ပှာ်ယဲၤသန့တဘ့ၣ်အံၤ ဘၣ်တၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်အီၤဖဲ , လါစဲးပထ့ဘၢၣ် ၁၇ သီ, ၂၀၁၁ နံၣ်န့ၣ်လီၤ. စီၤကဆှံ (ဆှုၣ်အါဆှံ - ကီၢ်သူလ့ၤပျီမုၢ်ထီၣ် ဟံၣ်ဖိဃီဖိ)