“ဟ့စီၤလါ, ဟဲလၢအံၤတစိၢ်မီၣ်, ခွါသါတဲနၤတၢ်တမံၤ.”
ပှၤကိးတၢ်တဂၤအံၤ မ့ၢ်ဝဲဒၣ် ပှၤကညီပိာ်ခွါလုၣ်ဘီဘိထီၣ်သီတဂၤ အမံၤလၢစီၤက့ၣ်လီၤ. အဝဲဒၣ်မ့ၢ် စကီၤစီၤဝါ အဖိခွါသဒါ, ဖိပိာ်ခွါထဲတဂၤဧိၤလီၤ. စကီၤစီၤဝါ ပၢပှၤကညီသဝီစံာ်ဖးလဲၢ် အိၣ်လၢကီၢ်ယူၣ် တရၣ်, ကီၢ်ဆၣ်လၢၢ်ဟ့ပူၤ တၢ်ပၢတခီလီၤ. စကီၤအံၤမ့ၢ်ပှၤမၤသ့အီၣ်ဘၣ်တဂၤ, အကဆီဖါတံၢ်အိၣ် သၢဒုဒီး လၢစကီၤတၢ်မၤအမဲာ်ညါ မ့ၢ်စ့ၢ်ကီးသ့ၣ်ခိၣ်၀ၣ်ဘိတဂၤလီၤ. စကီၤအံၤ သ့ဖးသ့ကွဲးယူၣ်တရၣ်ကျိာ်, မ့ၢ်ပှၤသးပ့ၢ်သးဆး ပှၤကလုၢ်တီတဂၤ, ဒီးယူၣ်တရၣ် ပဒိၣ်ပပှၢ်တဖၣ်ပာ်ကဲအီၤ, သ့ၣ်ခီပနံၣ်မဲန့ကၠၢၣ် မၤဃုာ်တၢ်ဒီးအီၤ အိၣ်လၢလၢၢ်ဟ့တခီ ပာ်ကဲစ့ၢ်ကီးအီၤလၢ အမ့ၢ်ပှၤကလုၢ်တီ, ပှၤလီၤတံၢ်လီၤဆဲး, ပှၤလၢ တၢ်နာ်န့ၢ်အီၤသ့တဂၤလီၤ.
စကီၤစီၤဝါ အဲၣ်အပှၤဒူဖိသဝီဖိဂ့ၤမး, ကဟုကယာ်က့ၤအီၤဖဲ အသ့မၤဝဲ, ဒီးပှၤသဝီဖိတဖၣ်စ့ၢ်ကီး သ့ၣ်ညါတၢ်အံၤအဃိ, အဲၣ်ဆၢအီၤပာ်ကဲအီၤ ဒီးဒိကနၣ်အကလုၢ်, ပာ်ခိၣ်ပာ်နၢ်လၢအီၤလီၤ.စကီၤအံၤ သ့ၣ်ညါဝဲလၢ တၢ်မၤလိမၤဒိးမ့ၢ်တၢ်လၢ အလီၢ်အိၣ်ဒိၣ်မးတမံၤအဃိ, လဲၤပတံထီၣ်ဒီး မၤန့ၢ်ယူၣ်တရၣ် သရၣ် တဂၤ လၢလၢၢ်ဟ့ ဝ့ၢ်ပဒိၣ်ဆှၢလီၤန့ၢ်အီၤ ဆူသဝီစံာ်ဖးလဲၢ်အံၤလီၤ. သရၣ်နဲၣ်စမါအံၤ ဟဲဒီးအိးထီၣ်ယဲၢ်တီၤ ကၠိဖိတဖျၢၣ်ဖဲအံၤ အိၣ်ယဲၢ်နံၣ်ဘျဲၣ်လံ, စကီၤသဆၣ်ထီၣ်သဝီဖိတဖၣ်အခံဒီး သဝီဖိခဲလၢာ် ဆှၢဃီၤ ဖိဆံးမုၣ်ခွါတဖၣ် ဆူကၠိအံၤဒီး ဖိသၣ်ခဲလၢာ်အိၣ်မးခံကယၤဘျဲၣ် လီၤ. စကီၤအဖိခွါ စီၤက့ၣ် မၤလိတၢ်ဖဲ ကၠိအံၤစ့ၢ်ကီး ဒီးထီၣ်လံယဲၢ်တီၤလၢ ယူၣ်တရၣ်ကျိာ်လံ. စီၤလါလၢအမ့ၢ်အတံၤသကိး အဲၣ်ဒိၣ်ဝဲ အါကတၢၢ်တဂၤအံၤ အိၣ်တတီၤဃီဒီးအီၤလီၤ.
စီၤလါနၢ်ဟူစီၤက့ၣ်ကိးအီၤ, တမၤယံာ်မၤနီၢ်သးဘၣ်. မ့မ့ၢ် ဘၣ်လၢအီၣ်ဟါတၢ်အီၣ်သနာ်က့, သ့စုပစုၢ်ပတ့ၤ ဝံၤဟဲဘျိၣ်ဃီၤဆူ အတံၤသကိး အအိၣ်ချ့သဒံးလီၤ.
“မနုၤလဲၣ်နၣ်ရှဲၣ်ဧၢ,”
“ဟဲပိာ်ခွါခံဆူချၢၣ်ခီၣ်ထံး လၢထံဖိနံၤနၤဧၢ, ခွါသးလီတဲနၤတၢ်ခူသူၣ်တမံၤ, ပကတိၤအဂ့ၢ်ဖဲအံၤ ပှၤဂၤ ကနၣ်ဟူဘၣ်ဖုးနဲၣ်.”
စီၤက့ၣ် ကတိၤသွံတၢ်အံၤဝံၤ, ဖိးထီၣ်စီၤလါအကိာ်ဒီးလဲၤသကိး ခံဂၤဆူ ထံကျိမဲၣ်သလီစိးခံနံၤ အိၣ်လၢ သဝီမုၢ်နုာ်တခီန့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်လဲၤထီၣ်ဆူချၢၣ်ကီးကးအဒ့လီၤရၤသးကဟၢၣ်ကျၢာ်ဒီး ကဒုခုၣ်ယုၢ်ကလာ်မး အလိၤလီၤ. အိၣ်လၢသ့ၣ်ဒ့ထဲကံၣ်ဒုၣ်လၢ အယူာ်ဃီၤသး ဆူထံဖိကျိခၢၣ်သးတဒ့အလိၤ, ဖီၣ်ဃာ် သ့ၣ်ဒ့ အဆံးတနီၤ ဒီးထိၣ်ဝးအခီၣ်မဲးမဲး, မဲးမဲး ဒ်ညီနုၢ် မၤသကိးဝဲအသိးန့ၣ်လီၤ. မုၢ်ခုၣ်လီၤဘၣ် ဟါယဲၢ်နၣ်ရံၣ် ဘျဲၣ်လံ. ပှၤကၠိကျီၢ်ဖိတနီၤလၢထံကျိ၀ၢ်ဘးတခီ ဟဲက့ၤနီၣ်ဆှၢက့ၤဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိ တဖၣ်ဆူသဝီတခီ, တနီၤ ကိးပသူဒီးဃါကျီၢ်လၢ အခံဃၢတနီၤ, လၢအလဲၤဆူ့အံၤဆူဘးတနီၤ, ဒီးပှၤအဂၤတနီၤတခီ အူ၀ၣ် ပီၤပံဖိတဖၣ် ပံပံၣ်ပံ, ပံပံၣ်ပံ, ဖဲထိၣ်လွံၢ်ဘုတနီၤ ကိးထီၣ်မး “တကူြတုၢ်အၢၣ်ကူ, တကူြတုၢ်အၢၣ်ကူ” န့ၣ်လီၤ. ပှၤခိခိၣ်ဖိခံဂၤအဂီၢ် တၢ်မၤသးတဖၣ်အံၤ တမ့ၢ်တၢ်အသီ သနာ်က့ဒီး တၢ်ခုၣ်တၢ်မုာ်အပနီၣ် တဖၣ်အံၤ ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးမးအသး ဒီးအိၣ်ဃိကလာ်မးဝဲလီၤ. တသ့ၣ်ညါထူဂ့ၢ်ယွၤဂ့ၢ်, တနၢ်ဟူလံာ်စီဆှံ အတၢ်ဃဲၤလၢ မုၢ်ခုၣ်လီၤဒ်အံၤအဆၢကတီၢ် မ့ၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ်ဖဲ ယွၤဟဲလီၤလၢ သဝီဧ့ၤဒ့ၣ်, ဟဲအိၣ်သကိးဒီး မုာ်လၤသကိး ဃုာ်ဒီးဖိမုၣ်ဂ့ၤဖိခွါဝါ အဆိကတၢၢ် နီၢ်အံၣ်အု ဒီးစီၤအၤဒၣ် န့ၣ်ဘၣ်. တသ့ၣ်ညါယွၤဘၣ်. သနာ်က့ ယွၤသ့ၣ်ညါအီၤဒီး ကျဲးစၢးကတိၤတၢ်ဒီးအီၤ ခီဖျိန့ဆၢၣ်အတၢ်ဖံးတၢ်မၤတဖၣ်အံၤလီၤ.
စီၤက့ၣ်သံကွၢ်စီၤလါ “သိၣ်ဧါနၤ, ဟါခီဟါခီ ပမ့ၢ်ဟဲဟး ဖဲတၢ်လီၢ်အံၤ တၢ်မၤအသးလီၤကဟုကညီၢ်မး, လၢယသးပူၤတခီ တၢ်မၤသးလၢ တၢ်သယုၢ်သးနၤဧၢ, တၢ်တဟါအံၤ လီၤဆီဘၣ်ယၤ ယဃဲၤက့ၤအဂ့ၢ် တဘၣ်လၢၤဘၣ်. နသါတဲစါခွါ, နဲနသးမၤသးဒ်လဲၣ်ခီလဲၣ်.”
စီၤလါ တမ့ၢ်ပှၤတဂၤလၢ အဆိမိၣ်ကလွၤတယာ် တၢ်သ့တဂၤဘၣ်. တၢ်လၢ အဘၣ်စီၤက့ၣ်အံၤ ဘၣ်စ့ၢ်ကီး အီၤဒီးစံးဆၢစီၤက့ၣ် “ခွါမိၢ်တဲ ခွါလၢ ချၢၣ်ကီၣ်ကးအံၤ အိၣ်ဒီး အကစူၤအကစၢ်မုၣ်ဃါဖိ တဖၣ်လီၤ. သိၣ်ဧါနၤ ကမ့ၢ်ဒၣ်မုၢ်ဃါဒိၣ်အံၤ မၤသယုၢ်ပှၤဧါသၢၣ်. ဟ့းနၤ, နဟဲကိးခွါနသါ တဲယၤ တၢ်ခူသူၣ် တမံၤနဲၣ်, ခဲအံၤ နကတိၤမစါ တၢ်သးသယုၢ် အဂ့ၢ်တခီကး, တၢ်ကခံးလီၤ. နတဲတၢ်အလီၢ်မ့ၢ်တအိၣ်, ပကက့ၤ ဆူဟံၣ်ဘဲၣ်.”
စီၤက့ၣ်သါသဖှိထီၣ် “ဟုၣ်” ကလာ်ဝံၤ, တရံးဃီၤကွၢ်စီၤလါအမဲာ် ဒီးစံး, “အၢၣ်စဲဃဲၤဧီၢ်, ဒ်အံၤနၤဧၢ, တဟါအံၤခွါဟဲက့ၤလၢကၠိတခီ ခွါထံၣ်ခွါပၢ်စကီၤ ကတဲာ်ကတီၤထီၣ်အသး ဒီးစံးဘၣ်ခွါမိၢ်လၢ ခဲဂီၤ မုၢ်ဃုနံၤ သထ့ဖးဒိၣ်လၢဝ့ၢ်လၢၢ်ဟ့တခီ မၤလိာ်သါသတူၢ်ကလာ် ဘၣ်ဃးကဟ့ၣ်က့ၤသါ သ့ၣ်ပှ့ၤ၀ၣ်ပှ့ၤ သါကဘၣ် လဲၤရှဲစ့စရီလၢအချ့လီၤ. ဒီးခဲဂီၤလၢ ဆီအိၣ်အိထီၣ် လၢဖးဖီမုၢ်န့ၣ် သါ ဒီး ဖါတံၢ်စီၤဘျဲၣ် သါကဒိးထီၣ် ကဆီဒီး လဲၤတၢ်လီၤ. ခဲမုၢ်ဆ့ၣ်မုၢ်ဃုနံၤဒီး ပတထီၣ်ဘၣ်ကၠိဘၣ်. ခွါသးအိၣ် နကလဲာ်ပိာ်ခွါခံဆူ ကစၢၢ် ဆီဖါလ့ခိၣ်နဲၣ်. ပကလဲၤခးလါဖံးတဘီဘဲၣ်နၤ. ခွါပၢ်အကျိကဆီလၢ ပဒိၣ်ဟ့ၣ်လၤကပီၤအီၤတဆိ တလဲၤ စိာ်ဝဲဘၣ်, ပကလဲၤတဘီဧါ.”
စီၤလါနၢ်ဟူတၢ်ကတိၤ “လါဖံး” (တၤဘီနၢၤ) တဘီ ဖုးမးြတုာ်ကလာ်လီၤ. ပှၤခးတၢ်ဖိစီၤချ့တဂၤ စဲာ်နိးဖဲ ထံလီၤသံး လဲၤခးလါဖံးတဘျီ, အတၢ်သဖှိခွဲးအီၤ သံဘၣ်မးအသး အိၣ်ဒံးဒၣ်ခံနံၣ်ဒံးလီၤ. ဒီးပှၤစံာ်ဖး လဲၢ်ဖိတဖၣ် မ့မ့ၢ်လါဖံးတမၠိ ပျံၤဝဲ ကသုၣ်တဘီလီၤ. စီၤလါပျံၤတၢ်သနာ်က့ ပိာ်ခွါဖိသၣ်အသးလၢ အအဲၣ်တံၤအဲၣ်သကိး ဃုာ်ဒီး သးလၢအအဲၣ်ဒိး တၤတၢ်လီၤပျံၤအလီၢ်န့ၣ် ဂဲၤခံၣ်ခူၣ် တၢ်လၢအပူၤယံာ်မး ဆွဲၣ်တဘီ န့ၣ်လီၤ. စံးဝဲ, အၢၣ်, တၢ်လၢ ပှၤသးပှၢ်စီၤချ့ မၤတကဲထီၣ် ပမၤမ့ၢ်ကဲထီၣ် ကမ့ၢ်မး တၢ်ဖးဒိၣ် တၢ်ဖးဒိၣ်တၢ်သးမုာ်သးမံတမံၤသၢၣ်. ဘၣ်ဆၣ်ဒ်ညီနုၢ်အသိး မ့ၢ်ပှၤလၢအသ့ပလီၢ်သး ဂ့ၤန့ၢ်စီၤက့ၣ် တက့ၢ် အဃိ, အဝဲစံးဘၣ်အသိၣ် “ရှဲၣ်ဧၢ, ယသ့ၣ်နီၣ်လၢညါတဘျီ နၤဒီးယၤပလဲၤခး တကျာ်ခီၣ်ဖါတံၢ်တဒု (တၤဟိ) လၢနပၢ်အကျိကဆီအံၤ ဒီးပဟဲက့ၤတခီ နပၢ်ဆှုၣ်ပကူၣ်ပှၤခံဂၤလိာ်လၢဂ့ၢ်ဂီၤပခံတဲၣ်ပါ ညီးဘၣ်မး သးတဘီနဲၣ်, ခဲအံၤ နသါလဲၤစိာ်ကဒီးကျိအံၤကး, ပခီၣ်တီၢ်ပသးခံဘျီ တဘျီပမၤကဝါဧါနၤသိၣ်”
“ဟဲးစီၤလါ, ခွါဖါတံၢ်စီၤဘျဲၣ် ပၠးခွါလၢဆူတီၣ်ဖံး တမၠိဒီး တဲခွါလၢ ပမ့ၢ်အ့ၣ်ဃ့အီၤဒီး သါကီၤအုးနွံဘီဒီး ယုၢ်လီၤအီၤန့ၣ် ပဖံးတီၣ်ခီတီၣ်, ပှၤမ့ၢ်တီၢ်ပှၤတဆါနီတစဲးဘၣ်. ပလဲၤစိာ်ခူသူၣ်ကျိအံၤ ဒီးပဟဲက့ၤ ပာ်ကဒါက့ၤအီၤကစုဒုဖိတမ့ၢ် လၢခွါပၢ်ကသ့ၣ်ညါဒၣ်လဲာ်ဘၣ်. ဟ့းနၤ, ပခးလါဖံးမ့ၢ်န့ၢ်, ခွါကဟ့ၣ်နၤအခိၣ် လၢၤအနၢၤဘ့နၤ. ခွါသးလီထဲအဖံးလီၤ. ခွါသါဆးဒိးခီၣ်ဖံး တဘီနဲၣ်. ဟဲဘ့နၤ, နသါကဲပိာ်မုၣ်ဒီး ပျံၤတၢ် ဧါ, ထီဘိနပိာ်ခွါခံနဲၣ်.”
စီၤလါဆိကမိၣ်ထီၣ် အလဲၤထံၣ်ကီၢ်ဆၣ်ပဒိၣ် ြဖၣ်သူဝါအဟံၣ်ဖဲ တၢ်ပျၤလီၤဃာ်လါဖံးနၢၤတစူၣ်တစူၣ်ဖျါ ဃံဖျါလၤဘၣ်မးလီၤ. ဒီးတၢ်သးကွံမၤန့ၢ်အီၤလၢ အဂီၢ်ဟဲပၢၢ်ထီၣ်ဒီး မၤဆူၣ်ထီၣ်အသး, သးပ့ၤနီၣ်ကွံာ် အတၢ်ဘၣ်ယိၣ်ခဲလၢာ် ဒီးစံးဆၢစီၤက့ၣ်, “နသါဟ့ၣ်ခွါ အနီၢ်ကီၢ်ဧါ.”
“ဟ့ၣ်နၤသၢၣ်, ဟ့းနၤခွါ, နၤဒီးယၤပလဲၤဃုာ်က့ၤဃုာ်ယံာ်လံ, ခွါလီဘူနၤတဘျီဘျီဧါ.”
“ခဲဂီၤတူၢ်ဂီၤပၢၢ်ထီၣ် ဟဲခိးခွါဖဲ ချၢၣ်ခီၣ်ထံးအံၤနီၣ်, ဟဲစိာ် ဟုသးတြပ့ၣ်, နံၣ်သိထံ, အံသၣ်, သဒီၣ်အုၣ်, သယီ, မိၢ်ဂံာ်ဘၢၣ်အါအါ, ပကအီၣ်ဘဲမ့ၤနၤဧၢ. ပခးလါဖံးမ့န့ၢ်ပကဖီအီၣ်အသး, ပှၤစံးဝဲ ဘဲပိၢ်ဖးတဘီလီၤ. ခးလါဖံးမ့ၢ်တန့ၢ် တကျာ်ခီၣ်အိၣ်ပီနဲၣ်, အီၣ်, ဟဲကျ့ဃဲာ်မာ်ကူ ဂ့ၤဂ့ၤတဘ့ၣ်နၤဧၢ.”
သိၣ်ခံဂၤအၢၣ်လီၤလိာ်သးဒ်အံၤဝံၤ, စံၣ်လီၤလၢ ချၢၣ်ကီာ်ကးခံဒီး ဖိးလိာ်ကဒီးအကိာ်ဝံၤ က့ၤညိၣ်ကလံၤ “ကွံ, ကွံ, ကွံ” ဆူသဝီပူၤ, ဟးဖးလိာ်သးက့ၤဆူ တဂၤဆူအဟံၣ်တဂၤဆူအဟံၣ်ဒၣ်ဝဲန့ၣ်လီၤ.
မုၢ်ဆ့ၣ်ထီၣ်တခီ ထံၣ်ဘၣ်သိၣ်ဖိခံဂၤ ပိာ်ထီၣ်လိာ်အခံ, အခိၣ်လိၤဆူကစၢၢ်ဆီဖါလ့ခိၣ် တခီန့ၣ်လီၤ. ကစၢၢ်အံၤ စီၤစုာ်ဒၣ်ထဲ အဲကလံး ဃိးမံၤလာ်ဧိၤဒီး သဝီစံာ်ဖးလဲၢ်အံၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ဟးထီၣ်တ့ၢ်လံလၢ တူၢ်ဂီၤထီၣ်လံန့ၣ် ဟဲတၢ်လီၤကျဲဖးဖီဘျဲၣ်လံ. စီၤက့ၣ်ယိးအမဲရကၤ ကျိဝ့ခၠဲးစ့ထၢၣ် ရဲးဖၢၣ် ၄၀၅ တဆိ, ဝံၤကျိသၣ်ပီၤတပီၤ ဒီးထံပီၤ၀ၣ် ပှဲၤဒီးထံတပီၤလီၤ. စီၤလါတခီ ဝံထၢၣ်ပှၤကညီတဖျၢၣ် အိၣ်ဒီးဟုသး, ညၣ်အုၣ်ဒီး တၢ်ဂုၤတၢ်ဂၤတဖၣ် လၢအသိၣ်မၢအဟဲစိာ်ဝဲတဖၣ် ဒီးလၢအစုထွဲတခီ ဟံးဃဲာ်မးကူ ဖုပှၢ်တဘ့ၣ် လၢအကျ့ဃာ်ဝဲ အ့ၣ်ြဖဲကလာ်န့ၣ်လီၤ. ထိၣ်တ့တ့ဝူၢ်ခံဘ့ၣ် တရံးဝ့ၤဝီၤလၢအဖီခိၣ် တခီပှ့ၤဒၣ် “တ့တ့ဝူၢ်, တ့တ့ဝူၢ်” လီၤ. ဆီမံၤတဖၣ်အိၣ်အိထီၣ်မး “ကီးက့ရ့ကူာ်” တဘ့ၣ်ဘၣ်တဘ့ၣ် လၢသ့ၣ်ပှၢ်လၢ အမဲာ်ညါတခီ, ဒီးလၢသွီခံ, ထံၣ်သ့ခံအိၣ်လၢ အိၣ်လၢစံာ်ပျီပူၤတခီ, ထိၣ်ကံၣ်လါတဖၣ် ယူၤဝ့ၤဝီၤတနီၤ, စီၢ်လီၤ တနီၤ တၢပိၢ်ကလူ တဘီလီၤ. အိၣ်အိၣ်တခံဘီဖါတံၢ် ဘီဝဲၣ်ဝီာ်, နၢၤကွ့တချဲးဒဲးတဒု ဖုးဒီးဃ့ၢ်တကျာ် မးအခီၣ်လၢကျဲသရ့ၤ, က့ၤစံၣ်သဘျိၣ်ဆူ ပှၢ်ယိာ်ကျါဝံၤ ကိးထီၣ်မး “အူဧၢ်, အူဧၢ်” န့ၣ်လီၤ. သိၣ်ဖိခံဂၤတခီ ပိၣ်တၢ်လီၤနံနူၢ်, နံၤတံးနံၤတူးမး, လဲၤပိာ်ဒၣ်ကျဲအံၣ်ဖိတဘိဧိၤလိၤလိၤဆူ သ့ၣ်ပှၢ်ပူၤလီၤ.
လဲၤနုာ်လီၤဝဲဆူသ့ၣ်ပှၢ်ပူၤလံ. လဲၤဝဲယံာ်ထီၣ်ဒီး သ့ၣ်ပှၢ်တီၣ်အါထီၣ်လီၤ. ကျဲဖိဖီခိၣ်အိၣ်ပှဲၤမးဒီး တၢ်ခီၣ်လီၢ်တဖၣ်, ထိးမံၤ, တၤဟိ, တၤဃီၤအခီၣ်လီၢ်သီသံၣ်ဘှဲတဖၣ်လီၤ. ပူၤတီၤပူၤတီၤ ထံၣ်ထိးဆီအ့ၣ်လၢ အဃါဃုာ်သးဒီး သူသၣ်ချံတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ်ဖးဖီဒီး သူသၣ်စးထီၣ်မံသီ, ဒီးထိးဆီတဖၣ် စးထီၣ်ဘီၣ်ထီၣ်သိထီၣ်ဝဲလံ. ဘၣ်တတီၤ အဝဲသ့ၣ်ထံၣ်တၢ်အ့ၣ်တပူၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ဆူၣ်တနီၤလီၤ. စီၤက့ၣ်လၢ အဟးညီနုၢ်ကွၢ်အပၢ်အကဆီ ဖဲပှၢ်ပူၤအံၤတဂၤ လၢအဖါတံၢ်စီၤဘျဲၣ်အသကိး စံးဘၣ်စီၤလါလၢ တၢ်အံၤ မ့ၢ်ဘီၣ်သအိၣ်အ့ၣ်ဒီး စီၤလါတခီ ဖံးကဆှၣ်ထီၣ်မးဝဲလီၤ.
ခီဂာ်ကစၢၢ်ခိၣ်ထံကျိဖိတဘိလၢ ထံယိာ်တုၤထဲ ခီၣ်ညါခိၣ် ဘၢဧိၤန့ၣ်ဒီး ထံယွၤဒၣ်စဲးရဲးစဲးရဲးန့ၣ်ဒီး လၢဘး တခီမ့ၢ်ဝဲဒၣ် ၀ၣ်ပဒၢးဖိအပှၢ်တပှၢ် လီၤ. ဖဲစီၤက့ၣ်ဟဲဟးကၠိကဆီလၢ အဖါတံၢ်စီၤဘျဲၣ်ခံဂၤလၢညါ တဘျီ, အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်သဂၢၢ်ဒီး တၤဘီနၢၤအါဒု ဖဲ ၀ၣ်ဖိပှၢ်ပူၤအံၤလီၤ. စီၤက့ၣ်တရံးဃီၤ, ထိးအနိးဖံးလၢစုယူာ် လၢအမ့ၢ်တၢ်ပနီၣ်လၢ စီၤလါကအိၣ်ဘှီၣ်အဂီၢ် လီၤ. အဝဲဖၢနုာ်စုယူာ်အံၤဆူအကိာ်ပူၤ, မၤဘၣ်စီၣ် အီၤလၢအထူးပျ့ၤထံဝံၤ, ထုးထီၣ်အီၤဒီး ယူာ်ထီၣ်အီၤဆူကလံၤကျါလီၤ. ကလံၤအူခုၣ်ဘၣ်အစုဆူ ဆၣ်ကဆီ တခီ ဒီးသ့ၣ်ညါ ဝဲလၢကလံၤလဲၤတၢ်အကျိၤ မ့ၢ်ဆၣ်ကဆီဆူ မဲလၢ်ကၢ်န့ၣ်လီၤ. အဖါတံၢ်သိၣ်လိ တ့ၢ်လံအီၤလၢ မ့ၢ်ဟးလူၤတၢ်ဖိတၢ်လံၤဒီး ဘၣ်လဲၤထီဒါကလံၤတခီ, မ့တမ့ၢ်ဘၣ်ဒီး ကလံၤကစိာ်လိၤ အစိဆူ ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိအအိၣ်ဒီး ကဃ့ၢ်စံၣ်ကွံာ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. စီၤက့ၣ်လဲၤလၢညါဒီး စီၤလါပိာ်ထီၣ်အခံလီၤ. ဟးမး ကယီၤကယီၤဒီး ပဒ့ၣ်ယီၢ်လီၤဘၣ် ၀ၣ်ဒ့ဃ့တဖၣ်လီၤ. မ့ၢ်ယီၢ်ဘၣ်အီၤဒီး သီၣ်အဃိ, တၢ်ဖိတၢ်လံၤ ကနၣ်ဟူန့ၢ်အီၤနဲၣ်. လဲၤဝဲစကူးစကူး, ပျံာ်အသးလၢ၀ၣ်ဒ့ကဆူး, မဲာ်ချံတခီကွၢ်စူၣ်မးတၢ်ယၢ်ခီယၢ်ခီ, ဒီးနၢ်တခီ ဒိကနၣ်မးတၢ် မ့ၢ်ကနၣ်ဟူဘၣ်လါဖံး အီၣ်ဆၣ်သီၣ် တတီၤတီၤန့ၣ်ဧါ. လဲၤဝဲဒ်သိးအံၤ ယံာ်မးခံနၣ်ရံၣ်လံ. ကပၢၤဒိၣ်ကနိယွၤတဘီလီၤ. လၣ်ချုၣ်ကျဲတခီ သူးတဖၣ်အါကၢ. ပစီၤထံမၤဘၣ်စီၣ် ၀ၣ်ပှၢ်အံၤဒီး, ခံဂၤ လိာ်ဖျီၣ်ခံတဖၣ်ဘၣ်စီၣ်လၢ ပစီၤထံအမဲာ်ညါ, သူးတဖၣ်အ့ၣ်အခီၣ်ဒုၣ် ခီၣ်ဒ့ဒီး တၢ်သွံၣ်ဂီၤမး တဘီသနာ် က့, သိၣ်ခံဂၤအံၤလဲၤတၢ်ကွ့ၢ်ကွ့ၢ်ဆူညါခီလီၤ.
သတူၢ်ကလာ် တၢ်သီၣ်ထီၣ်ြပဲးြပဲးဆူ စုထွဲတခီဒီး ပှၤဖါဖိခံဂၤအံၤ အိၣ်ဆိကတီၢ်ကွံာ် တထံၣ်ဃီလီၤ. ကွၢ်စူၣ်သကိးတၢ်ဆူ တၢ်သီၣ်အလီၢ်အံၤ သနာ်က့ တထံၣ်တၢ်နီတမံၤဘၣ်. ၀ၣ်ပှၢ်တီၣ်မးလီၤ. အဝဲသ့ၣ်သါမး တမိၣ်ဘူၣ်သးဘၣ်. အိၣ်ဃိကလာ်ဝဲဘှ့ၣ်ယုၢ်ကလာ် ဒီးတစိၢ်ဖိပူၤကွံာ်တစု, တၢ်သီၣ်ြပုးြပုးကဒီး အကလုၢ် ဖးထီမၤသးဒ် တၢ်တိဖျိ၀ၣ်အသိးလီၤ. တၢ်ကလုၢ်အံၤ ယံာ်ထီၣ်ယံၤထီၣ်အဃိ သ့ၣ်ညါဝဲလၢ တၢ်ဖိတၢ်လံၤ အံၤ သုးကစီၤကွံာ်လံအသးလံ. ဘၣ်မၤက့ၤဝဲဒ်လဲၣ်.
စီၤက့ၣ်မ့ၢ်ပှၤခိၣ်နူာ်ချ့တဂၤလီၤ. စံးဘၣ်စီၤလါ, အိၣ်တ့ၢ်ခိးယၤဖဲအံၤ, လဲၤထီၣ်ဆ့ၣ်နီၤပာ်လၢ ဘျၢၣ်ခိၣ်န့ၣ်, ခွါကလဲၤ ဘျီတၢ်တဒုအံၤအခိၣ်တဘီ. စီၤလါတကတိၤအါတၢ်ဘၣ်. အဲၣ်ဒိးကွၢ်အသကိး ခးလါဖံး ဒိၣ်မးဘၣ်ဆၣ်, ဒ်ညီနုၢ်အသိး အဝဲသ့ဒိကနၣ်စီၤက့ၣ်အကလုၢ်လီၤ. စီၤက့ၣ်ဟးထီၣ်သွဲးကလာ်ဒီး တစိၢ်ဖိအတီၢ်ပူၤ သဒၢကွံာ်ဒီး စီၤလါတထံၣ်တနၢ်ဟူလၢၤအီၤဘၣ်.
စီၤက့ၣ်တခီလဲၤဆွဲးဆွဲးဆူ တၢ်သီၣ်အလီၢ်ဘးခီတခီ ဒီးတုၤအလဲၤတၢ်ယံၤကီး အပျၢ်ခံကယၤ အဝဲလဲၤထီၣ်လၢ သွီတထံးအခံ ဒီးကွၢ်ထံတၢ်ဆူအံၤဆူဘး ဆူအလီၢ်ခံတခီလီၤ. အိၣ်တစိၢ်ဒီး ထံၣ်တၢ်ဟူးထီၣ် စီၤစုၤအပျၢ်ယဲၢ်ဆံတတီၤ, ၀ၣ်ပဒၢတဖၣ် ပဲၤဖးကွံာ် မၤအသးဆူအံၤဆူဘး ဒီးတၢ်အံၤဟဲဘူးထီၣ် ဘူးထီၣ် ဆူအအိၣ်လီၤ.
စီၤက့ၣ်အသးပိၢ်သးဝး, ခိၣ်ကဖီထီၣ်ဘၣ်မးသး ဖဲအကွၢ်စူၣ်တၢ်အံၤ အခါလီၤ. အိၣ်ကဒီးထဲတစိၢ်ဖိ ဒီး တၢ်ဖါသူဖးဒိၣ် ဖျါထဲသိးမး ကဆီဖိတဒု ဟဲဖျါထီၣ် အနၢၤကွဲၢ်ကီၢ် စူမၠဲးတဘီလီၤ. မ့ၢ်တၤဘီနၢၤဖါတံၢ် သးပှၢ် တဒုဃီ လၢပှၤစံာ်ဖးလဲၢ်ဖိ စီၤချ့ခးဘၣ်ဒိတ့ၢ်လံလၢ အပူၤကွံာ်ခံနံၣ်ဒီး လၢအခွဲးသံတ့ၢ်စီၤချ့အံၤလီၤ. စီၤက့ၣ်တသ့ၣ်ညါ တၢ်အံၤဘၣ်. တၤဘီနၢၤအံၤဘၣ်ဒိ ဒီးပိာ်က့ၤအဂိၤမီၣ်တဖၣ်အခံ တကဲတချုးလၢၤဘၣ်. အဃိ အိၣ်က့ၤဒၣ်တၢ်ထဲတဒုဧိၤလီၤ. အပူၤလီၢ်ဘျါက့ၤဒီး ဘီၣ်ထီၣ်သိထီၣ်က့ၤကစီဒီလံ. တၢ်လၢ စီၤက့ၣ် သ့ၣ်ညါတမံၤန့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်ခဲအံၤ လါဖံး တဒုအံၤ ယကဘၣ်ခးအီၤလီၤတံၢ်လီၤဆဲးလီၤ. ဖါတံၢ်ဖိစီၤဘျဲၣ် စံးဘၣ်ယၤ, လါဖံးန့ၣ် ခးအခိၣ်တိသၣ် လိၤလိၤနၤ နီတစုတဂ့ၤ. ကျိသၣ်ကလဲၤတလံာ်ဒီး အဝဲကသဖှိ ဃီၤနၤတစု နကဘၣ်ကီလီၤ. မ့မ့ၢ် မ့ၢ်ဒီနၤလၢအကပၤတခီ ကွၢ်ဖဲအစုဖံဘၣ်လီၢ်ခံ စုမုၢ်ဃုဘိဒီး ခးဖးသး ခၢၣ်အမိၢ်ပှၢ်တက့ၢ်. နကျိသၣ်ကလဲၤတိအသးဒီး အဝဲကဃ့ၢ်ဒၣ်ထဲ ဆံဆဲၣ်ခါဝံၤ လီၤဃံၤသံဝဲလီၤ. စီၤက့ၣ် အသးစံၣ်ပဲပီသနာ်က့ တုၤအသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤအဖါတံၢ် စီၤဘျဲၣ်အတၢ်ကတိၤအံၤတစု အဝဲကီၤက့ၤ အသးတုၤ အဘှ့ၣ်က့ၤလီၤတံၢ်လီၤဆဲးဝံၤမးဒီး ဆဲထီၣ်ကျိကဆီ အမဲာ်ခွဲး သွဲးကလာ်ဒီး ကွၢ်လါဖံး တဒုအံၤ ကတရံးဒီဃီၤ အကပၤခဲလဲၣ်လီၤ.
လါဖံးဖါပှၢ်တခီ တသ့ၣ်ညါလၢ တၢ်သံဒိၣ်အိၣ်ခိးလီၤအခိၣ်လၢ သွီခံ လၢအမဲာ်ညါအံၤနီတစဲးဘၣ်. မ့မ့ၢ်တခီ အီၣ်ဖှူးအီၣ်ဖှူး ဒၣ်၀ၣ်လၣ်စၢ် ဖိတဖၣ် တဒ့ဘၣ်တဒ့လီၤ. အိၣ်တစိၢ် တရံးဃီၤအကပၤဖးလဲၢ်ဆူ စီၤက့ၣ် အအိၣ်ဒီး အ့ၣ်ဃီၤ၀ၣ်တဒ့အစိးနါ လၢအစၢ်ကပျုာ်မးန့ၣ်လီၤ.
စီၤက့ၣ်ပညိၣ်ဃီၤအကျိအခိၣ်ဖဲ ဖါပှၢ်အံၤအကပၤလိၤလိၤ အစုစ့ၣ်လီၢ်ခံ ဒ်အဖါတံၢ်သိၣ်လိတ့ၢ်လံအီၤ အသိးလီၤ. တသူတသါနီတစဲးဘၣ်. စုထွဲစုမုၢ်ယူာ် ခွဲးလီၤကျိမဲးခွဲး တချ့ဒံးချ့ဒူးဘၣ်. မ့မ့ၢ်ဂၢၢ်ဂၢၢ်တခီလီၤ. ဝ့ခၠဲစထၢၣ် ဖးဒိၣ်အုြကုၢ်ထီၣ် “ဒဲၤ” ကနာ်, ဒီးလါဖံး စံၣ်သဘျိၣ်ဆူ အမဲာ်ညါဘျိၣ်ဘျိၣ်, တိပသံး၀ၣ်ပဒၢကရူၢ်တဖၣ် ဘျ့ၣ်မးပၢၤပၢၤလီၤ. တၢ်သီၢ် “ြပုၤ, ြပုၤ, ထၢာ်” ကလာ်ဝံၤ တၢ်အိၣ်ဘှ့ၣ်ကလာ်က့ၤလီၤ. ထွံယိာ်, ယမၤတၢ်တဘီအံၤ လါဖံး ထူၣ်ဖျဲးလံဧါသၢၣ်. စီၤက့ၣ်ဘူးမး အသးကဟးဂီၤကွံာ် ဖဲအဟဲက့ၤ စံၣ်လီၤက့ၤလၢသွီခံအခါန့ၣ်လီၤ.
“ဟ့စီၤက့ၣ်, ဘၣ်ဟဲဃီၤဧါနၤ.” စီၤလါတခီကိးစိဃီၤလၢဘျၢၣ်ခိၣ်တခီလီၤ.
“ဟဲဃီၤနၤဧၢ,” စီၤက့ၣ်ကိးဆၢက့ၤအီၤဒီး စီၤလါဟဲဃ့ၢ်တိမးတၢ်ြကုၤြကုၤလီၤ. ဟဲဃ့ၢ်တုၤစီၤက့ၣ် အအိၣ် သါမးဟၢၣ်ဟၢၣ် တထီၣ်တလီၤတဘီလီၤ. “မၤဒ်လဲၣ်နၤသိၣ်” အဝဲသံကွၢ်စီၤက့ၣ်, ဒီးစီၤက့ၣ်တခီ စံးအီၤ, “ဟဲပိာ်ယခံ, ပကလဲၤကွၢ်တၢ်လီၢ်ဖဲ ယခး တၢ်လါဖံးအလီၢ်န့ၣ်.”
လဲၤဝဲဆူ တၢ်လီၢ်န့ၣ်ဒီး စီၤလါကိးထီၣ်, “ဟ့းနၤ, နသါကွၢ်စါလၢအံၤ, တၢ်သွံၣ်တရၢြပါြပၣ်လူတဘီလီၤနၤဧၢ.” စီၤက့ၣ်ကွၢ်ဒီးထံၣ်ဘၣ်တၢ်သွံၣ် အိၣ်ခံခီယၢ်ဘးဖဲ လါဖံးဃ့ၢ်တိတၢ်အကျိၤ န့ၣ်လီၤ. အဝဲပိာ်ထီၣ် တၢ်သွံၣ်အကျိၤအံၤဒီးစီၤလါပိာ်ထီၣ်အခံ စ့ၢ်ကီးလီၤ. လဲၤဝဲတစိၢ်ဒီး လၢတၢ်မဲာ်ညါတစဲးန့ၣ် လါဖံးဖါတံၢ် တဒု ပုာ်မံလီၤမးအသး လၢအကပၤတခီလီၤ. စီၤလါသါကလဲၤဃ့ၢ်သဖှိဃီၤ, ဘၣ်ဆၣ်စီၤက့ၣ်ထုးဃာ် အီၤဒီးစံး, “နါစိၤလဲၤတဂ့ၤ, ပကကွံာ်ကွၢ်လၢ၀ၣ်ဒ့.” ကျီန့ၢ်၀ၣ်ဒ့ခံကူာ်သၢကူာ်ဒီး ကွံာ်ကွၢ်အီၤဘၣ်ဆၣ် တၢ်တဒုအိၣ်ဒၣ်ဂၢၢ်တပၢၢ်, “သံလံနၤဧၢ” စီၤက့ၣ်စံးဘၣ်အသိၣ်ဝံၤ ခံဂၤလိာ်လဲၤဃ့ၢ်ဃီၤဝဲ ဒီးထံၣ်စဲဃဲၤ လၢအသံ အပျ့ၤဖျိးထီၣ်မးလၢ အကပၤတခီလီၤ. သိၣ်ဖိခံဂၤသူၣ်ခုသးခု နံၤကဝဲၢ်ပျီၢ်ကဒီမးဝဲလီၤ.
စီၤက့ၣ်ပာ်ဆၢထၢၣ်အကျိလၢ ၀ၣ်တကရူၢ်အခီၣ်ထံး, ဆ့ၣ်နီၤအိးထီၣ်၀ၣ်ထံပီၤဒီး ဟ့ၣ်ဒုအီအသကိး လၢညါလီၤ. စီၤလါသ့ၣ်နီၣ် တၢ်သးသူထံတဘီ ပာ်လီၤအထၢၣ်ဒီး ဃဲာ်, ဝံၤအီပိၢ်သံးမး ထံတုၤ ၀ၣ်ပီၤလီၤ မးဖးဖီတစုဝံၤ ဟ့ၣ်ကဒါက့ၤအီၤဆူအသိၣ်အအိၣ်လီၤ. စီၤက့ၣ်အီထံဝံၤ အသကိးခံဂၤဆ့ၣ်နီၤအိၣ်ဘှံး ကွၢ်ကီဒၣ်လါဖံးဖါကီၢ်အစိၣ်အံၤ ဒီး ကတိၤမုာ်လၤသးခုဝဲလၢအဃိလီၤ.
အိၣ်ဘှံးအိၣ်သါဝံၤ သိၣ်ဖိခံဂၤဂဲၤထၢၣ် ကျီတဲာ်လါဖံးပှၢ်အကိာ်, ဒီးသါကကါဝဲလီၤ. အတၢ်ဃၢကဲၣ်ဆိး အဃိ ဝံၣ်ဝဲဖဲအသးအိၣ်တန့ၢ်ဘၣ်. ဘၣ်ကါဝဲတသ့ဖဲအသ့, ဘုးထုးထီၣ်ကွံာ်ဝဲအသး, အသူၣ်တဖၣ်, ဟံးန့ၢ်အကံၣ်ဒုၣ်အညၣ် ဖဲကနၣ်အစိာ်ဝဲန့ၢ်, ကျီန့ၢ်၀ၣ်ကိၤကိၤရှိၣ်ရှိၣ်ဂ့ၤမးတဘိ, ဒီးယိးထီၣ်လါဖံးအခိၣ်, အသူၣ်အသးဒီး အညၣ်တဖၣ်ဒီး က့ၤကဒါက့ၤဆူ ထံကျိဖိလၢအဟဲခီဖျိတ့ၢ်လံဝဲန့ၣ်လီၤ.
မုၢ်ဟဲထီၣ်ဖးဖီတဆံနၣ်ရံၣ်ဘျဲၣ်လံ. သၣ်ဝံၤဒီးဟၢဖၢကလာ်မး ြကုၢ်ြကုၢ်လီၤ. သိၣ်ဖိခံဂၤတ့ၤအီၣ်ဖီအီၣ် ကသူဒီးမ့ၤလီၤ. သပၢၤမ့ၢ်ဒၣ်၀ၣ်ပီၤလီၤ. ဆၢၣ်ဃီၤမ့ၢ်ဒၣ်၀ၣ်ပီၤလီၤ. စီၤလါဖီမ့ၤ, မ့မ့ၢ်စီၤက့ၣ်တခီ ဒီၣ်လီၤ လါဖံးအသးတလိၣ်တလိၣ်, တ့ၢ်နုာ်အီၤဆူ၀ၣ်ပီၤပူၤ, တိၢ်လိၤမိၢ်ဂံၢ်ဘၢၣ်, ဃါဃုာ်ဝဲဒီး စဲးဘီးဃၢၣ် အခိၣ်လၢ အမၤနၢမူတၢ် ခွဲးဃါဃုာ်အီၤဒီးအံသၣ်, သယီဒီးနံၣ်သိထံလၢပီၤပူၤ, ဒၢနုာ်လီၤထံဝံၤ ဃိလီၤပီၤအံၤ လၢမ့ၣ်အူပူၤလီၤ.
ဖီတၢ်မံဝံၤခံဂၤလိာ်, လုၢ်ထံလၢကွံပူၤဒီး တုၤအခုၣ်လီၤက့ၤတစု ဟဲက့ၤထီၣ်ကူထီၣ်ကၤထီၣ် ခွဲးလီၤမ့ၤလၢ ယာ်လၣ်ပူၤဝံၤ, ဆ့ၣ်နီၤကဝီၤကံၣ်ဒီး စးထီၣ်အီၣ်မ့ၤဒီးလါဖံးအသးကသူလီၤ. မ့ၤဘၣ်တၢ်ဖီအီၤ ဒ်အံၤတကလုာ် နၢမူဂ့ၤမး, ဒီးကသူစ့ၢ်ကီးဘဲန့ၢ် ပှၤဖီအီၤလၢ သပၢၤဟီၣ်ခိၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, ထးမ့ၢ်ဂ့ၤတခီန့ၣ်လီၤ. ဖိသၣ်ခံဂၤလိာ်မ့ၢ်ပှၤအိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့, ဒီးဟးဒ်သိးအံၤအဃိ သၣ်ဝံၤဒိၣ်မးဒီး အီၣ်အဆၣ်နုာ်မး သွံးသွံး တုၤမ့ၤဒီးကသူခံမံၤလိာ် လၢာ်ကွံာ်စီဖ့ကလ့ၤန့ၣ်လီၤ.
ဟၢဖၢကၢတဲၤလံ. သးမံလံ. မ့ၤစုၣ်ထီၣ်ကးအီၤ ဒီးမဲာ်ဘံၣ်ခ့ထီၣ်အဃိ, သိၣ်ဖိခံဂၤစူၣ်လီၤအသး လၢသ့ၣ်ကဒုလၢဟီၣ်ခိၣ်လိၤဝံၤ တစိၢ်ဖိ မံဘၣ်သးသါြကီာ်ြကီာ်လီၤ. မ့ၢ်တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့အပနီၣ်လၢ အအီၣ်ဘဲ, မံမုာ်ဝဲဒ်န့ၣ်သိးလီၤ. မုၢ်ထူၣ်မုၢ်ဃ့ၢ်လီၤတစဲးဒီး ဖုးသံနီၣ်ထီၣ် ယိးထီၣ်အကျိ, တၢ်ဖံးတၢ်ညၣ်ဒီး တၢ်ခိၣ်ဖးဒိၣ် တဖျၢၣ် ဒီးထွဲကဒါက့ၤဆူဟံၣ်ဆူဃီလီၤ.
ဆဲးဖးဆူအကူာ် ၂
ဟံးန့ၢ်က့ၤအီၤလၢ ကိၣ်မၤနၤလၢ တနံၤဘၣ်တနံၤအဂီၢ် ထံွၣ်မဲၢ်က့ၣ်ဘျၢထီၣ် တၢ်ဃဲၤပူ အပူၤ
Post a Comment
ပှၤတဂၤလၢ်လၢ် မ့ၢ်အဲၣ်ဒိးဟ့ၣ်၀ဲ ခီမဲၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ ကွဲးပဲာ်ထံနီၤဖးတၢ်တမံၤမံၤလၢ တၢ်ဂ့ၢ်တခါအံၤအဖီခိၣ် မ့ၢ်ဂ့ၤ ဟ့ၣ်ခီမဲၣ် ဒီး ပဲာ်ထံနီၤဖးသ့လီၤ. လၢနဂီၢ် ခီမဲၣ်လီၢ် လီၤဟိအိၣ်ထီဘိဒီးတူၢ်လိာ်နတၢ် ပဲာ်ထံနီၤဖးဒီး တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်တဖၣ်လီၤ.